The Mastermind

Een familiebezoek aan het (fictieve) Framingham Museum of Art in Massachusetts, ergens in de jaren 1970. Terwijl echtgenote Terri (Alana Haim van de Haim-zusjes) en de twee kinderen de kunstwerken bekijken, houdt James B. Mooney (nieuwbakken arthouse- en Hollywood-heartthrob Josh O'Connor) vooral de beveiliging in de gaten om later zijn slag te slaan: het stelen van een aantal werken van de Amerikaanse abstracte schilder Arthur Dove. Achter James' seventies kleren en uiterlijke cool schuilt een eenzame, werkloze timmerman die zichzelf meer en meer buiten de maatschappij zet en vervreemdt van zijn gezin. Bovendien parasiteert hij graag op het geld van zijn moeder en de status van zijn vader die een hooggeplaatste rechter is. Zelfs de politieke protesten doen hem weinig. Terwijl het leven van vele Amerikanen gelittekend wordt door de oorlog in Vietnam, glijdt ook Mooney langzaam af in een put die hij deels zelf gegraven heeft.

Geïnspireerd door verscheidene kunstdiefstallen, spint regisseur Kelly Reichardt met The Mastermind haar eigen en verrassend geestige variatie op de heist movie. Reichardt wordt gezien als een van de grootste chroniqueurs van Amerika en kijkt daarbij vooral naar de marges. Filmmagazine Humbug noemde haar ooit "de patroonheilige van de Amerikaanse verschoppeling". Haar films zijn dan ook vaak verstilde portretten van mensen aan de rand van de samenleving. Reichardt krijgt haar dopamineboosts niet via actie of complexe plots; wel van de poëzie van het alledaagse. The Mastermind blijft zo ver weg van genreklassiekers als Ocean's Eleven of Reservoir Dogs, en leunt dichter aan bij de soberheid van Robert Bresson en Jean-Pierre Melville dan bij het geweld van Tarantino, al is de film doordrongen van heel wat laconieke humor.

Na doorleefde vrouwenportretten als Wendy and Lucy en Certain Women, hedendaagse inkijken als Night Moves en verhalen over de eerste kolonisten First Cow en Meek's Cutoff, werpt Reichardt voor het eerst een blik op de tumultueuze jaren 1970, toen antioorlogsprotesten (de VS zou zich uiteindelijk in 1975 terugtrekken uit Vietnam) de straten kleurden. De suburbs die ooit de American Dream beloofden, bleken bewoond met volwassenen die droomden van de zon, maar hun vleugels eraan verbrandden - zoals James Mooney.