Alice (Neco z Alenky)

Lewis Carrolls Alice in Wonderland is een veelgelezen klassieker en heeft al heel wat mensen tot creativiteit aangezet. Er werden ook al films naar zijn boek gemaakt: de bekendste daarvan is ongetwijfeld Walt Disney's gelijknamige film. Thans is het de beurt aan grootmeester Jan Svankmajer, een Tsjech die ditmaal voor een internationale co-produktie gewerkt heeft, voor een wel heel bijzondere versie van het verhaal.Alice is een klein meisje dat 's avonds tussen haar speelgoed in het boek van Carroll zit te lezen. Zij raakt dermate in beslag genomen door de bizarre wereld van het boek dat ook zij het wonderland binnentreedt. De voorwerpen in haar kamertje komen allemaal tot leven ...

Voor Svankmajer was het er in de eerste plaats om te doen de betekenis en het belang van de droom centraal te stellen. Zijn stelling is dat de droom in onze tijd is verbannen en dat niemand er nog veel aandacht aan wil besteden. Hij signaleert daarbij dat het laatste fundamentele wetenschappelijke boek over dromen afkomstig is van Sigmund Freud, dus ongeveer honderd jaar geleden! Hij citeert in dat verband ook de namen van Andre Breton, de 'vader' van het Franse surrealisme en Lichtenfeld die beiden het belang van de droom voor onze geestelijke gezondheid en voor onze creativiteit voorop stelden. Svankmajer gaat zelfs zo ver te stellen dat er voor onze beschaving geen vooruitzicht meer is als de droom niet snel in ere hersteld wordt. De film is een bijzonder knap staaltje van Svankrnajers kunnen: Alice wordt gespeeld door een jonge actrice. Kristyna Kohoutova, maar alle andere 'levende' figuren zijn geanimeerd. En er loopt een nogal bizar volkje in die vreemde wereld van Alice: opgezette dieren die een zagemeel-spoor achterlaten, skeletten en zelfs een schedel van een vogel. Je zou hier en daar zelfs aan een nachtmerrie gaan denken dan aan een droom. Maar echt griezelig is het natuurlijk niet en Svankmajer heeft voldoende zin voor humor om hier en daar komische figuren en taferelen in zijn film te stoppen. Op het jongste festival van Berlijn werd de film in de officiële selectie vertoond. Het ziet er niet naar uit dat volwassenen erg door deze film geboeid zullen worden, maar voor de jongere kijker is hij ongetwijfeld een interessante en onderhoudende film. (wp)