Maratonci trce pocasni krug (The Marathon Family)

SLOBODAN SIJAN
Geboren in Belgrado 1946. Maakte in 1970 zijn schilder-studies af aan de Akademie voor Schone Kunsten in Belgrado. Studeerde vervolgens vijf jaar regie o.l.v. Zivojin Pavlovic aan de fakulteit voor Dramatische Kunsten in Belgrado. Tussen '75 en '80 werkzaam als tv-regisseur. Maakte in 1980 zijn eerste biosfilm WIE ZINGT DAAR ZO, een spetterende komedie die hem in binnen- en buitenland talrijke prijzen opleverde. Tijdens Film International 1981 te Rotterdam haalde hij de publieksprijs. In Cannes '81 werd hij in de reeks "Un certain regard" vertoond en werd nadien met de "Georges Sadoul"-prijs bekroond. THE MARATHON FAMILY, dit keer een zwarte komedie, is zijn tweede lange speelfilm.

The marathon family
Het begin: een reportage over de moord op koning Alexander en Louis Barthou in Marseille: vervolgens beelden van de repatriering van het lijk van de vorst naar zijn land, alwaar iedereen treurt en rouwt. De sepia-band rond deze beelden, brengt wat nostalgie. We schrijven 1934. Maar spoedig volgt een tussentitel: "zes maanden later". In tegenstelling tot wat voorafging gaat het de begrafenisondernemersfamilie Toplavic helemaal niet goed. De mot zit in het bedrijf. Niet alleen blijkt de jongste telg vaders beroep niet te lusten (tot ergernis in de hoogste graad van de 120-jarige overgrootvader) maar een nieuwe wind waait in deze industriële branche: de lijkenverbranding oftewel crematie.

DE FAMILIE MARATHON is een uitstekende zwarte komedie, meer zuur dan wel zoet. Een burlesk en ongeloofwaardig verhaal dat speelt tussen twee wereldoorlogen en waarin de lijken- en verbrandersmanie van de talrijke personages de gebeurtenissen van WO-II anticiperen. Een film over de dood, niet alleen van mensen, maar ook van een genre: de slapstickkomedie. Want naar de vorm heeft de momenteel sterkste Joegoslavische cineast Slobodan Sijan gekozen voor een briljante hommage aan de "gooi- en smijt"-komedie, stijl Mack Sennett, Laurel en Hardy en The Marx Bros. Uiteraard is het niet zo gemakkelijk één van de oudste en primitiefste genres van de film te vernieuwen, maar dankzij een uitstekende cinefiele kennis, heeft Sijan heel wat visuele verrassingen en kronkels in petto die bovendien dramatisch sterk verpakt zitten. Zo speelt de overgang van stomfilm naar gesproken film een determinerende rol in de verhaalsontwikkeling. Zo wordt de begrafenisondernemersfamilie Toplavic bedreigt door een lijkkistenpikkersbende o.l.v. ene Billy Python.

Het draaien van een ersatz erotische komedie (parodie op het legendarische EXTASE met Heddy Lamarr) zal die strijd onverwacht beslechten in een uiteindelijk spektaculaire SCARFACE-stijl. Spektakel brengt Sijan in een flamboyante stijl. Hij heeft niet alleen ideëen maar kan ze ook boeiend in beeld brengen. Vandaag de dag is dat een zeldzaamheid in deze burleske film die zich ook visueel wat klasse wil aanmeten. Sijan overtreft dan ook in de hoogste mate de vulgaire kolder van een Mei Brooks of het recent ter plaatse trappelen van Jerry Lewis.