M - Eine Stadt sucht einen Mörder

Reeds wekenlang wordt Düsseldorf onveilig gemaakt door een kindermoordenaar. Ondanks intense opsporingsakties, zowel van de politie als van de onderwereld, is men er niet in geslaagd hem te identificeren. Dank zij hun uitgebreide en perfekte organizatie steekt de onderwereld de wet de loef af en ontmaskeren de moordenaar. Zij laten hem tijdens een uiterlijk volledig reglementaire rechtspraak veroordelen door hun eigen dieventribunaal dat veel vervaarlijker lijkt dan een officieel.

M EINEN STADT SUCHT EINEN MOERDER is in feite de synteze van wat Fritz Lang in zijn ander werk verdedigd heeft. Men vindt er twee essentiële temas in, die Lang steeds heeft uitgewerkt. Het tema van de gerechtigheid en dat van de mens, die uitsluitend door eigen daden zijn ondergang in de hand werkt. Het personage van de moordenaar is dus eerder een symbolische figuur, waarin deze twee temas worden gekonkretizeerd. Deze film wordt algemeen beschouwd als het meesterwerk van Lang, samen met zijn onvergetelijke METROPOLIS. Fritz Lang, die in Wenen geboren werd in 1890 debuteerde in 1919 als regisseur met HALBBLUT. Andere toppunten van hem zijn DER MUEDE TOD EN DR. MABUSE en DIE NIEBELUNGEN.

Om zich 'in het veld' voor te bereiden op M bracht Fritz Lang acht dagen door in een inrichting voor geesteszieken. Ook had hij verscheidene moordenaars opgezocht en bestudeerd. Onder hen zou Peter Kürten zijn die alleen al zo'n tien mensen in 1925 ombracht. Echte misdadigers zijn in bepaalde scènes van de film gebruikt, wat in een groot verloop der figuranten rezulteerde. In totaal werden 24 medewerkers aan de film tijdens de opnamen gearresteerd: Dit was de eerste keer dat Lang geluid gebruikte, hetgeen een overgang naar een realistische stijl waarvan de aanzet reeds te vinden is in Frau im Mond, misschien verhaast heeft. In elk geval is de menigte hier niet meer de anonieme massa van METROPOLIS hoewel de belangstelling voor de massapsychologie nog steeds duidelijk aanwezig blijkt. De koude Lang heeft enige plaats ingeruimd voor medelijden en betrokkenheid bij het lot van individuen, maar ook al bestudeert hij zijn personages en karakters met grotere nauwkeurigheid, zijn waarnemingen zijn nog steeds in hoge mate objektief. In wezen zijn er geen hoofdfiguren, ook al heeft Lorre de meest centrale en beroemde rol. Met geen enkel personage kan de toeschouwer zich identificeren. Dit geeft de film een koel en dokumentair karakter. Langs stijl legt nu de nadruk op realisme, maar nog steeds maakt hij een expressief gebruik van mensen en objekten en de uitgekiende struktuur verbindt vele scènes via geluids en beeldovergangen. Hoewel zijn tema's hetzelfde blijven worden ze nu vertaald in een realistische kontekst. Dualiteit wordt misdadige schizofrenie met een onschuldig onopvallend uiterlijk waarachter zich de moodenaar verschuilt. De grens tussen gerechtigheid en wraak is ook nu meer vaag en het geweld van de massa wordt met beide geassocieerd. Het miedadige meesterbrein bestaat nog steeds, maar dan in de realistischer figuur van Schrenke, het hoofd van de moordorganizatie. Dit is Langs favoriet onder al zijn films wegens de sociaalkritische inhoud. In Mis het individu dat in de van zit en bedreigd wordt geen geïdealizeerde Noordse held - zie DIE NIEBELUNGEN - en geen onschuldige hardwerkende jongeman zoals in FURY: het is een papperige psychopaat die moorden pleegt zonder het te willen. Dit belangrijke verschil verschaft de film de mogelijkheid in tegenstelling tot het andere werk van Lang, een boodschap uit te dragen.