Grey Gardens

GREY GARDENS is de laatste oefening in cinéma-vérité van de gebroeders Maysles en biedt een genadeloze close-up, oen bizarre dikwijls harde schildering van het leven van twee vrouwen: de 79-jarige Edith Bouvier Beale en haar 56-jarige dochter Edie, vroeger van sociaal aanzien maar nu vervallen en verarmd, levend in een vuil stinkend huis in East Hampton, New-York. Met een niets sparende kamera worden de meest intieme aspekten van hun al te menselijk bestaan getoond: de vuile warboel van hun slaapkamer, bevuild met etensresten, katten en kattestront, stapels oude foto's en kranten; het non-stop geruziemaak en geharrewar van de twee vrouwen en ook hun gedroom over vergane rijkdom en glorie, van nooit ingeloste verwachtingen
van liefde en roem.

Het paar kreeg enige jaren geleden heel wat belangstelling van de sensatiepers, toen ze van de plaatselijke overheid bevel kregen het huis op te ruimen ofwel te verlaten, omdat het een gevaar was voor de gezondheid, wat in de film ten overvloede wordt geïllustreerd. Die belangstelling hadden ze in grote mate te danken aan het feit dat ze de tante, respektievelijk de nicht zijn van Jackie Kennedy Onnassis.

Op een of andere manier slaagden de gebroeders Maysles erin het vertrouwen te winnen van deze twee vrouwen, en het resultaat is een buitengewone schokkende studie van een moeder-dochterrelatie. Het is een waarheidsgetrouwe, psychologische reportage over twee vrouwen die elkaar niet kunnen missen, maar elkaar terzelfdertijd voortdurend folteren. Een wanhopige en bittere toestand, waarvan men niet begrijpt hoe het zover is kunnen komen.

De reaktie van de kijker variëert van uiterste afkeer tot een warm begrijpen. Het grote raadsel van de film is in elk geval hoe die twee vrouwen erin toegestemd hebben mee te werken aan de film. Het is duidelijk dat ze niets willen verbergen. Het oude verrimpelde lijf van de moeder, die terwijl ze in bed zit, omringd door katten en oude foto's onophoudelijk "Tea for Two" zingt in een verrassende frisse stijl. Haar dochter, met haar bijna kaal hoofd omhuld in sjaals en handdoeken, die mijmert over gemiste kansen en droomt van show-bizness. Twee ontwrichte vrouwen, die hun eigen hel opgebouwd hebben. Het is droevig en terneerdrukkend, tergelijkertijd zeer warm en menselijk.

Naar aanleiding van deze film wordt eens te meer het probleem aan de orde gesteld van wreedheid; het exhibitionisme en de uitbuiting door de cinéma-vérité. De gebroeders Maysles, die ook "Gimme Shelter, Monterey Pop en Salesmen maakten, wordt verweten dat ze gluurders zijn, dat ze de mensen die ze filmen oplichten, hun mizerie uitbuiten, hun privéleven op een ongehoorde manier schenden.

De vrouwen Beale zelf maken echt nooit korte metten met deze kontroverse: zij voelen zich helemaal niet bespioneerd of beetgenomen, ze werden op geen enkel moment gedwongen iets te doen: ze spreken in dit verband van samenwerking, niet van uitbuiting. Alles wat getoond werd hebben ze zelf willen tonen. Ze wilden dat van hun leven eindelijk een kunstwerk gemaakt werd;
deze film heeft dat volgens hen gedaan. De Beales waren sinds lang twee personages op zoek naar een auteur. In de gebroeders Maysles hebben ze die gevonden. ( vrij naar persmap )