Michael Nyman geëerd met WSA Lifetime Achievement Award

Nyman heeft een rijkgevulde carrière als componist, librettist, criticus en musicoloog en is bij het filmpubliek vooral bekend van zijn filmmuziek voor The Piano, The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover en Gattaca.

Michael Nyman wordt geëerd op 16 oktober 2025 in Muziekcentrum De Bijloke op het filmmuziekconcert Minimalism in Motion: Glass, Nyman and Beyond - een avond volledig in het teken van de evolutie van de minimalistische filmmuziek, met scores van zowel pioniers als Nyman en Glass als van hedendaagse componisten die het genre herdefiniëren voor nieuwe generaties. Brussels Philharmonic o.l.v. Maestro Dirk Brossé zal tijdens het concert een selectie van Nymans werk live uitvoeren.

Nyman was al eerder te gast in Gent. In 1991 speelde hij in wereldpremière een concert met de muziek uit Prospero's Books en in 2015 was zijn muziek te horen tijdens het Great British Film Music Concert van FFG.

Van criticus tot componist

Nyman werd in 1944 geboren in Stratford, Oost-Londen. Van 1961 tot 1964 studeerde hij aan de Royal Academy of Music en van 1964 tot 1967 was hij doctoraatsstudent aan King's College in Londen bij Thurston Dart, waar hij zich verdiepte in piano en Engelse barokmuziek. In die periode verbleef Nyman als uitwisselingsstudent in Roemenië om onderzoek te doen naar Roemeense volksmuziek. Zijn vroege kennismaking daar met barok en folk zou zijn latere werk als componist enorm beïnvloeden, vooral in zijn werk met regisseur Peter Greenaway.

In de eerste jaren na zijn studies begon Nyman niet meteen met componeren, maar legde hij zich toe op muziekkritiek en musicologie. In 1968, toen hij als muziekcriticus voor The Spectator werkte, bedacht hij eerder 'toevallig' de term 'minimalistische muziek', toen een muziekstuk van een relatief onbekende Deense componist hem aan het minimalisme deed denken dat al in de beeldende kunsten bestond, maar nog niet in de muziek. Hij beweert dat het een spontane verwijzing was waar hij niet al te lang bij stilstond, maar de minimalistische muziek ontwikkelde zich al snel als een nieuwe muziekstroming. In de daaropvolgende jaren werd Nyman een grote invloed op die nieuwe stijl in de hedendaagse muziek.

Platina succes

Na zijn jaren als criticus werd Nyman een drukbezette componist voor orkesten en opera (zijn favoriete werkterrein), maar de afgelopen decennia heeft hij ook aan een indrukwekkende catalogus van filmmuziek gebouwd. Zo blijft hij voor altijd verbonden met het werk van filmmaker Peter Greenaway. The Draughtsman's Contract (1982) was hun eerste succes samen. Andere samenwerkingen met Greenaway zijn A Zed and Two Naughts (1985), The Cook, the Thief, HIs Wife & Her Lover (1989) en Prospero's Books (1991). Vooral de score voor The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover viel op door de mix van barokke elementen en romantische kamermuziek voor strijkinstrumenten en piano.

Met de score voor The Piano van Jane Campion in 1993 brak Nyman definitief door. Hij week af van het typische barokke geluid dat hij gebruikte in de Greenaway-films en besloot vooral te focussen op minimalistische pianomuziek. De score werd een enorm succes, verkocht wereldwijd meer dan drie miljoen exemplaren, ging platina en ontving een Golden Globe- en BAFTA-nominatie. De soundtrack wordt gezien als een van de meest iconische aller tijden. Nymans muziek vormt dan ook een essentieel onderdeel van de film, aangezien het hoofdpersonage (vertolkt door Oscarwinnares Holly Hunter) niet kan praten en daarom moet communiceren via Nymans composities.

Meer dan alleen minimalisme

Nyman mag dan wel een sleutelfiguur zijn binnen het minimalisme, maar hem louter reduceren tot die stroming zou hem oneer aandoen. Zijn opleiding in barokmuziek en zijn gebruik van muzikale elementen uit de 17de en 18de eeuw in een hedendaagse context, onderscheiden hem van de beweging waarmee hij zo vaak wordt geassocieerd. Zelfs het bekendste stuk uit The Piano - The Heart Asks Pleasure First - dat aanvankelijk klassiek en minimaal klinkt, gebruikt de melodie van een populair Schots folknummer uit 1808 (Gloomy Winter's Noo Awa). Als geen ander weet Nyman geluiden uit verschillende genres en tijdperken te combineren. De Welshe componist en musicoloog Pwyll ap Siôn beschrijft deze combinatie van klanken het best in een stuk voor Wise Music Classical, geschreven ter ere van Nymans 80ste verjaardag in 2024. "Nyman componeert met zijn oren naar het verleden en zijn ogen naar de toekomst gericht."

WSA Film Music Days 2025

De WSA Film Music Days vinden dit jaar plaats van 14 tot en met 16 oktober, tijdens Film Fest Gent (8 - 19 oktober). Het filmmuziekconcert Minimalism in Motion: Glass, Nyman and Beyond is het slotevenement op 16 oktober. De World Soundtrack Awards 2025 vinden plaats op 15 oktober. Tickets voor beide evenementen zijn nu beschikbaar.