Filmfestival Gent tourt op 20 september met 'Killer Joe'

'Killer Joe' donderdag 20 september om 20u15 in Kinepolis Gent, Kortrijk, Antwerpen, Leuven en Hasselt. Koop je tickets via deze link. Het minste wat je van de Amerikaanse regisseur William Friedkin kan zeggen is dat hij geweldige films maakt, in alle betekenissen van het woord. Niet alleen heeft deze veteraan van het 'New Hollywood' van de jaren zeventig ijzersterke films op zijn palmares waarvan een aantal intussen klassieke status hebben verworven ('The French Connection' uit 1971, 'The Exorcist' uit 1973, 'To Live and Die in L.A.' uit 1985). Bovendien heeft hij zijn films ook steevast volgestouwd met hondsbrutale momenten, schokkende scènes en razende actie die menige moraalridder en liefhebber van gezapig bioscoopvertier naar een kalmeerpil deed grijpen. Wees gerust, op zijn 76ste heeft de bad boy van de movie brat generatie (Francis Coppola, Brian De Palma, Martin Scorsese, Steven Spielberg) zijn stoute streken nog niet verleerd. Zelfs integendeel: zijn nieuwste opus is in menig opzicht een van zijn meest provocerende en uitzinnige films. Friedkin heeft zich altijd een meester getoond in het fors schilderen van sociale milieus. 'Killer Joe' maakt daarop geen uitzondering: met groot gevoel voor sardonische en zelfs boosaardige humor zet Friedkin zijn nieuwe film neer in het wereldje van Texaanse trailer trash, waar hij een penibel gezin opvoert voor wie het begrip 'disfunctioneel' wel uitgevonden lijkt. Vooreerst is er de nietsnut Chris Smith (Emile Hirsch) die tijdens een stormachtige nacht onaangekondigd aanbelt aan het ouderlijk huis, in casu een ellendige mobil home. De nonchalant uitdagende wijze waarop zijn schaars geklede exhibitionistische stiefmoeder Sharla (Gina Gershon) hem ontvangt, zet meteen de toon van dit oververhitte drama vol Southwestern seks & Gothic, waar Tennessee Williams en Jim Thompson nog een puntje kunnen aan zuigen. Om zijn drugsschulden af te lossen, stelt Chris zijn vader Ansel (Thomas Haden Church) en stiefmoeder voor om zijn elders wonende en toch door iedereen gehate drankzuchtige moeder Adele om zeep te helpen en zodoende een dubbele verzekeringspremie op te strijken. De man die deze karwei moet klaren is Joe Cooper (Matthew McConnaughey) een Dallas politieman die bijklust als huurmoordenaar. Joe's vraagprijs van 25.000 dollar ligt niet binnen het budget van de ontaarde verwanten van het slachtoffer. Geen nood: Joe voegt dan maar zijn maagdelijk zusje Dottie (Juno Temple) aan de prijzenpot toe. 'It might just do her some good,' luidt de vaderlijke reactie van Ansel. Ook Dottie zelf blijkt helemaal niet gekant tegen dit arrangement. Bekijk hier de trailer Zoals het genre voorschrijft loopt natuurlijk niets zoals voorzien. Niet alleen zijn de personages immoreel en schaamteloos, bovendien zijn ze ook incompetent en oerdom - een dodelijke cocktail zo blijkt. Het snode plan loopt compleet uit de hand en de opeenstapeling van listen, bedrog en dubbelspel leidt tot almaar grotesker wordende complicaties. Terwijl we van hyperrealistische karikatuur steeds verder afglijden in pure psycho-terreur, een kolfje naar de hand van de regisseur van 'The Exorcist' en 'Rampage' (1987). De vertolkingen zijn om van te smullen, met op kop Matthew McConaughey die hier met voorsprong het meest ziekelijke van de vijf hoofdpersonages speelt. De gretigheid waarmee hij zijn imago van zachtzinnige romantische leading man onderuit haalt, werkt aanstekelijk. Het mooie en desoriënterende is dat hij zijn personage van satanische manipulator speelt als een perverse en gevaarlijke variatie op de aangename en aantrekkelijke personages die hij nu al verschillende decennia tot vervelens toe vertolkt. Zo gebruikt hij zijn zacht zangerige stem niet langer om te verleiden en te charmeren maar om te dreigen en te terroriseren. En hoe psychotisch hij zich ook gedraagt, hij kan zijn allure van aangename kerel nooit helemaal van zich afschudden. McConaughey zet hier een schurkenrol neer die kan concurreren met Dennis Hoppers bravoure nummertje in 'Blue Velvet', een vergelijking die trouwens meteen ook de Lynchiaanse kwaliteiten van deze prent in de verf zet. Verschillende scènes in deze Texas noir kunnen nu al rustig binnen het oeuvre van William Friedkin een anthologie-status claimen. In het bijzonder de intussen al veel besproken scène waarin Joe Sharla met niet zo zachte aandrang tot fellatio dwingt met een kippenbilletje. 'You're very good at this,' moedigt hij haar aan. 'Please moan.' Dit is de spreekwoordelijke scène die je moet zien om ze te geloven. Het verorberen van een kip aan 't spit zal nooit meer hetzelfde zijn. HURRICANE BILLY William Friedkin maakt er de gewoonte van zijn films als een tornado over het doek te laten razen. Al we even jullie geheugen mogen opfrissen, denk maar aan de nooit overtroffen viscerale impact van de iconische scène in 'The French Connection' waarin inspecteur van de narcotica brigade Gene Hackman met zijn auto de achtervolging aangaat met een bovengrondse Newyorkse metrotrein. Of de onschuldig ogende kleine Linda Blair die in 'The Exorcist' obsceniteiten en groen slijm in het gezicht slingert van duivel uitdrijvende priesters, zich masturbeert met een crucifix en in het meest groteske moment met haar koppie een draaibeweging maakt van 360 graden. Of nog straffer en provocerender: zijn afdaling, in 'Cruising' (1980), in het homoseksueel SM-inferno van Manhattan uit de pre-aidsjaren. En ook de ondraaglijke spanning die Friedkin creëert in 'Wages of Fear' (1977) rond de letterlijk explosieve situatie van vier wanhopige vrachtrijders die in de jungle van een Latijns-Amerikaanse bananenrepubliek een licht ontvlambare lading nitroglycerine moeten transporteren. Of het lef waarmee Friedkin in de valsemunters thriller 'To Live and Die in L.A.' de meedogenloze politieman en protagonist met wie de toeschouwer zich vereenzelvigt, brutaal laat ombrengen, terwijl de film op dat moment nog één derde te gaan heeft. TRACY LETTS Met 'Killer Joe' is het al de tweede maal dat William Friedkin een toneelstuk verfilmt van Tracy Letts die in literaire kringen zijn bekendheid dankt aan het Pulitzer prijs winnende 'August: Osage County'. Ook Friedkins vorige film, 'Bug', is gebaseerd op een stuk van Letts. Maar terwijl Friedkin in zijn versie van 'Bug' de claustrofobische kwaliteit van het oorspronkelijk materiaal volledig respecteerde, heeft hij hier de theatrale structuur meer opengebroken, zodat je de toneelafkomst van het basismateriaal nog nauwelijks voelt. 'Killer Joe' donderdag 20 september om 20u15 in Kinepolis Gent, Kortrijk, Antwerpen, Leuven en Hasselt. Koop je tickets via deze link. 'Killer Joe' wordt in België verdeeld door Belga Films en is vanaf 26 september in de zalen te zien.