Europese filmprijzen
Wat de Oscars zijn voor de Amerikaanse film zijn de European Film Awards voor de Europese film. Dat klopt, maar daar stopt ook de vergelijking. Wie daaraan twijfelt, kan op zaterdag 10 december 2022 om 19 u.15 overschakelen naar de Harpa Concert Hall in Reykjavik waar de EFA’s voor de 35ste keer worden uitgereikt. Daar ontbreekt het wegens een gebrek aan middelen aan glitter en uitbundige show. Oscarnijd of dito frustratie wordt door de European Film Academy weggewuifd door de klemtoon te leggen op toekomstgerichte duurzaamheid. Zo wordt zelfs de rode loper voor de zeshonderd verwachte Europese gasten niet uitgerold, want die zou naar het eiland moeten overgevlogen worden. De rode loper wordt vervangen door een herbruikbare kunstinstallatie opgetrokken uit typische IJslandse landschapselementen. Denk aan onder meer lava en soorten mossen die op die lava groeien. Opzet is het architecturaal spectaculaire Harpa Center een te laten worden met de omgeving.
Hoop en duel
Het Harpa Center wil ook een teken van hoop zijn en past dus ook als kader om de Europese film te vieren. Dat zou aanvankelijk al in 2020 gebeurd zijn, maar toen kwam corona. Reykjavik haalt nu alles uit de kast om er een filmfeest van te maken. Een waar in ons land ook naar wordt uitgekeken want komt het tot een duel tussen onze Close van Lukas Dhont en Triangle of Sadness van Ruben Östlund? Beide regisseurs stonden eerder op het Europese podium. Lukas Dhont won met Girl de prijs voor het beste debuut en Ruben Östlund werd in 2017 met Europese prijzen overladen voor zijn vorige film The Square. Dat jaar won hij in Cannes ook de Gouden Palm voor die film.
Stemgedrag
Herhaalt de geschiedenis zich? Met andere woorden: Gouden Palm voor Triangle of Sadness en nu opnieuw beste film en beste regisseur? Qua nominaties staan Close en Triangle gelijk, maar Östlund bezit de beste troeven ondanks de meer dan eens verdeelde reacties op zijn maatschappijkritische film. Het scenario ervan is daarenboven zeker niet het sterkste onder zijn drie recente films. Vraag is of het tragische overlijden van de uitmuntende hoofdrolspeelster Chabli Dean het stemgedrag van de leden van de European Film Academy zal of kan beïnvloeden. Het verlies van zoveel talent geeft de film post factum een tragisch accent dat weinigen onberoerd laat.
Bij Close van Lucas Dhont zit de schoonheid en de ontroering in de film zelf. En een Grand Prix in Cannes is als bekroning ook niet mis. En het waren heus niet alleen de Belgen die Close de Gouden Palm gunden. Komt Lukas Dhont met lege handen uit Reykjavik terug, dan blijven zijn kansen gaaf op een Oscarnominatie en daar krijgt hij geen concurrentie van Ruben Östlund want Zweden stuurde Boy from Heaven naar de foreign language categorie.
Felix
In Reykjavik worden alles samengenomen 26 filmprijzen uitgereikt. De belangrijkste ervan worden toegekend door de ongeveer 4.800 leden van de uit filmprofessionelen bestaande Europese Film Academy. Die zag het levenslicht in 1988, een jaar voor de val van de Berlijnse muur en onder impuls van de Berlijnse senaat en filmregisseurs als Wim Wenders en Ingmar Bergman. Bedoeling was de toen nog verdeelde Europese filmcultuur te verenigen en te stimuleren. In navolging van het Oscarbeeldje werd de Europese filmprijs de Felix gedoopt. Inmiddels is dat gelukbeeldje gedumpt en vervangen door het beeld van een vrouw. Aan goede bedoelingen en dito wil ontbrak het de EFA niet maar de geschiedenis van de uitreikingen is er een van vallen en opstaan. De meeste ervan hebben plaats in Berlijn maar om het jaar verhuist men naar een andere Europese stad. Ons land kwam nog niet aan bod, maar Film Fest Gent organiseerde in Berlijn al tweemaal een zeer gesmaakt concert met filmmuziek op uitnodiging van de EFA.
Bos
In Reykjavik is men nu vastbesloten om de kaart van de duurzaamheid te trekken. Wie naar de IJslandse hoofdstad vliegt, kan de koolstofuitstoot compenseren door een bedrag te storten waarmee bomen zullen geplant worden in een Europees bos. Er werd een nieuwe Europese duurzaamheidsprijs - Prix Film4Climate - in het leven geroepen door de European Film Academy en de World Bank Group en die wordt toegekend aan de Europese Commissie voor haar revolutionaire programma “European Green Deal” die beleidsmatig de groene transitie naar een klimaatneutraal Europa in 2050 mogelijk moet maken. Niemand minder dan Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zou de prijs in ontvangst nemen.
Afwachten of het zover komt want no-shows zijn al eerder een probleem geweest bij de uitreiking van de Europese filmprijzen. Mocht von der Leyen komen, dan zal ze vast een delegatie van Oekraïense producers een hart onder de riem steken. De producenten krijgen de Eurimages co-production award niet alleen omdat ze die verdienen, maar daarenboven ook om hen te steunen en aan te moedigen in deze hachelijke tijden.
