To the North (Spre Nord)

“Ik wilde een film maken over de angst die je voelt als je leven in de handen van iemand anders ligt”, vertelt de Roemeense regisseur Mihai Mincan over To the North. Voor die film is hij vertrokken van een waargebeurd verhaal uit 1996. To the North opent met een scène waarin twee mannen zich in wilde wateren proberen te redden door zich aan ronddrijvende vaten vast te grijpen. In de scène daarna maken we kennis met de jonge Roemeen Dumitru en zijn Bulgaarse vriend Georgi die hun geluk willen beproeven in de VS. Niet dat ze over de nodige papieren beschikken om het land binnen te raken. Laat staan dat ze de reis kunnen bekostigen. Geen nood, ze hebben een plan: als verstekeling aan boord van een vrachtschip de oversteek maken.

Dat verloopt niet zoals gepland. De Taiwanese kapitein heeft het niet voor verstekelingen, maar gelukkig springt Joel ter hulp, een Filippijns bemanningslid. Deze erg katholieke man opent zijn hart als hij ontdekt dat Dumitru een bijbel bij zich heeft. Niet dat beiden dezelfde visie op religie delen, maar als je je hachje wilt redden is het soms beter om te zwijgen.
Mincan speelt op een sluwe wijze met suspense en ons moreel kompas. To the North is zo gestructureerd dat de relatie tussen Joel en Dumitru een wrange, wat naargeestige draai krijgt. Die eerste krijgt de precairste vorm van macht in de schoot geworpen: kunnen beslissen over leven en dood. Maar de werkelijkheid blijkt niet zo zwart-wit en uiteindelijk moet elk personage in To the North een overlevingsstrijd leveren.

Voor regisseur Mincan is dit de allereerste fictiefilm, al heeft hij enkele documentaires op zijn conto. Het idee voor To the North is geboren toen hij enkele jaren geleden las over het zogenaamde Dubai-incident op een schip van rederij Maersk. Uiteindelijk is het een verre inspiratiebron gebleken waarvan Mincan slechts enkele elementen heeft gebruikt om een heel eigen verhaal te boetseren. Met verve, want To the North kon na de wereldpremière in de Orizzonti-sectie van het jongste festival van Venetië op laaiend enthousiaste reacties rekenen. Eén reactie luidde: “Een spirituele odyssee naar de donkerste krochten van de menselijke ziel.” En die ziel – die hebben we allemaal.