The Great Rock 'n' Roll Swindle

JULIAN TEMPLE
Een illustere onbekende voor ons of is hij Malcolm McLaren? In elk geval zijn wij op zoek naar zijn ware identiteit en informatie over hem, om onze fisjebak een beetje groter te maken.

Wat is ''punk". Het verklarend woordenboek zegt o.a. rot hout, zwam, onzin, kletskoek, snert, beroerd, ellendig. Mark P. punkfilosoof bij uitstek (van "Sniffin Glue") verklaarde ooit (anno '77): "Het is geen modegril. Het is de werkelijkheid. Het leven is hard en grijs als beton, het vallende pond, apatische mensen en hogere werkloosheidscijfers dan ooit tevoren. Punk laat kinderen nadenken, daarom is iedereen zo bang. Punks tonen het leven in de woningwetkazernes, niet de fantaziewereld van de meeste rockzangers. Zij zijn de meest eerlijke rockmusici. Ja, ze zullen vernietigen, maar wat zij vernietigen, zullen zij vervangen door een eerlijker wereld" (Volkskrant, 6 oogst '77). Pakweg vier jaar later zijn er nog altijd punks, zoals er nog steeds vetkuiven en hippies zijn, reggae, ska en discofans. Punk werd zoals elke revolutie, vlug een mode, een trend waaruit het bedrijf munt weet te slaan. Een film als THE GREAT ROCK AND ROLL SWINDLE maakt dat maar al te goed duidelijk. Een film waarin alle genres beoefend en afgebroken worden, van concertfilm, speelfilm en dokumentaire tot musical, suspensefilm en animatiefilm. Een echt "zootje" dus en toch uitermate fascinerend in zijn demystifikatie van de "heroes of punk", de Sex Pistols uiteraard met wijlen Sid Vicious en Johnny Rotten in sterrollen terwijl ook meester-bedrieger Ron Biggs zijn medewerking verleend heeft. De muziek uit de film variëert van (lachwekkende) klassiek ("The God Save the Queen Symphony" en de EMl-ontmaskerende songs met dezelfde titel "EMI", waarin de tribulaties van de groep met deze plaatfirma in het zonnetje worden gezet) tot parodiërende Disney-stroop ("Who killed Bambi" van Ten Pole Tudor), van ouderwetse "hommage" rock ("C'mon Everybody" van Sid Vicious, "Substitute" van Johnny Rotten, "Johnny B. Goode" en "Roadrunner" versie van J. Richman eveneens van Rotten enz.), keiharde en goedgespeelde rock, tot hun eigenste komposities waarin de Britse kapitalisten het moeten ontgelden ("Anarchy in the U.K.", "God Save the Queen”). Ruig en rechtraaps maar ook antifascistisch ("Belsen Was A Gas" en "Belsen Vos A Gassa''). Zowel de plaat als de film zijn erg eigenzinnig en misschien "pretentieus" maar men beleeft er daarom niet minder plezier aan. De meest typische song is misschien "My Way" of hoe Sid Vicious in glitterpak deze Sinatra-kraker eerst vermoordt en dan omtovert tot hijgende punk, en nadien zelfs op het "publiek" schiet. Zoals men zich herinnert heeft Vicious zelfmoord gepleegd nadat men hem al dan niet terecht beschuldigd had van moord op zijn vriendin. Meteen de desintegratie van de groep ook letterlijk ingang zettend. Het hele komplexe proces van het leven aan de top werd door Julian Tempte, de "eindregisseur" (bvb. zelfs Russ Meyer was op een zeker ogenblik bij de film betrokken), niet zonder ergernis van alle medewerkers afgerond. THE GREAT ROCK AND ROLL SWINDLE is de cult-punk en zelfs rockfilm van het ogenblik.