Sitting Ducks (Sitting ducks)

HENRY JAGLOM
Is vooral berucht, mogelijk minder bekend. Zijn eerste film was A SAFE PLACE ('71) (met o.a. Orson Welles, Tuesday Weld en Jack Nicholson en zijn tweede was TRACKS ('75) (met Dennis Hopper). SITTING DUCKS ('79) is zijn derde produktie. Over de projekten NEW YEAR’S EVE, met Orson Welles en hemzelf, en een film van Orson Welles zelf, THE DREAMERS, horen we vandaag niets meer. Filmfanaten zullen zijn naam echter al opgemerkt hebben bij EASY RIDER, waar hij de super-visie had van de montage, en als akteur m Jack Nicholson's DRIVE HE SAID en Dennis Hopper's THE LAST MOVIE.

Met als slogan "Sex, Money and Vitamines" onderscheidde de film SITTING DUCKS zich op een ludieke wiize op het Festival van Cannes '80 van de andere advertenties die zich - niet alleen in Cannes overigens - meestal bij het eerste element van het citaat houden. En SITTING DUCKS is inderdaad een ludieke film. Het gegeven is een geldroof. De twee protagonisten zijn twee mannen van al dik in de veertig die er alles behalve bankovervallers of dieven uitzien. Simon is vol angsten, maniak en overbezorgd. Hij is de ideale, bedeesde, waardige boekhouder. Zijn vriend Sidney is heel anders. Indien Simon zenuwachtig is, dan is Sidney een flinke bonk. Hij is impulsief, speler, Don Juan, oplichter, scharrelaar. Sidney vindt Simon onweerstaanbaar De roof gebeurt enigszins gemakkelijker dan bij een traditionele overval omdat één van de betrokkenen gewoon kassier is van een illegaal speelhol. Ze stelen dus het geld van niemand minder dan de mafia zelf! Met hun beiden trekken ze naar het Zuiden, met de bedoeling zich vanuit Florida met een vliegtuig te kunnen terugtrekken naar een stil eilandje in de Caraïbische Zee. Op hun weg stagen ze er allebei in een vrouw te verleiden en te overhalen mee te trekken. Wat meteen aanleiding geeft tot sexuele problemen.

SITTING DUCKS is echter niet zo maar een roadmovie die een verhaaltje wil opdissen. Met ziin mm heeft Henry Jaglom in de eerste plaats een portret willen maken van de gemiddelde Amerikaan: zijn frustraties, zijn neurose, zijn verhoudingen, zijn fantasie. De vier personages van de film worden op een zeer lichtvoetige manier bijna in hun hemd gezet als het ware, maar meteen ontmaskeren ze alles wat er scheef zit in de rechtlijnige Amerikaanse samenleving. Onafgezien van de humoristische aanpak van de film, - waardoor de fim een relatief sukses had in Amerika - is het vooral door de opvallende persoonlijkheid van de twee hoofdakteurs dat de film inslaat. Wanneer SITTING DUCKS je onweerstaanbaar in lachen doet uitbarsten, denk je onvermijdelijk aan andere amerikaanse komedies. Niet aan de intellektuele woordenvloed en poëzie van een Woody Allen, maar aan veel oudere humor: aan duo's als Laurel & Hardy, Abott & Castello maar vooral aan Dean Martin en Jerry Lewis. Regisseur Henry Jaglom maakt dan ook enkele vriendelijke knipoogjes naar dergelijke "primitieve" duo's, en hij weet er de essentiële elementen van de te bewaren zoaIs "onschuldige" stoeipartijen en het idee "van einde goed al goed". Toch is de grondgedachte, volgens Jaglom, "laat ze op elkaars neurosen slaan in plaats van op elkaars gezichten". Een nieuw humoristisch duo is het buiten SITTING DUCKS niet geworden maar hoofdakteur Zack Norman die helemaal geen akteur is maar een immobiliënagent in New York staat sedert die film bijna wekelijks met een advertentie in "Variety", de bijbel van de showbusiness.

SITTING DUCKS zou normaal gezien allang in Europa een normale kommerciële loopbaan gehad moeten hebben. Maar hiermee zitten we weer in de problematiek van de onafhankelijke filmproduktie in Amerika. De film werd voor een prikje gemaakt, wat voor de meeste topmensen uit de grote majorfilmmaatschappijen al verdacht is, maar toch willen de meeste filmmaatschappijen er geen risiko voor nemen. Een paradoks die gelukkig weerlegd wordt door festivalvertoningen en hopelijk weldra, wanneer de film in omloop komt in België.