Abschied vom falschen Paradies (Farewell to false paradise)

Tevfik Baser is bij de kenners ongetwijfeld bekend van zijn magistrale film '40m2 Deutschland' over een Turkse vrouw die met haar man naar Duitsland is gekomen en die door hem in hun appartementje wordt opgesloten tot ze, 'bevrijd' door zijn hartaanval, haar eerste stappen zet in een onbekende wereld. Basers film viel op door zijn fijngevoeligheid en zijn woordeloze tekening van een 'condition humaine' onder de druk van tradities en godsdienst. Zijn nieuwe film gaat verder in dezelfde lijn en in hetzelfde register. Hij vertelt het ontroerende, menselijke en bittere verhaal van een jonge Turkse vrouw, Elif, die zes jaar moet zitten na moord op haar man. Zij is totaal ontredderd : er is de schok van de gebeurtenissen én vooral : zij komt terecht in een totaal onbekende wereld, tussen mensen wier taal zij niet eens kent en die een geheel vreemde levenswijze volgen. Zij moet haar twee kinderen achterlaten en staat plotseling met haar twee voeten in de wereld waarin ze al lang woont. Langzaam komt zij uit haar teruggetrokkenheid en
legt zij contacten met haar medegevangenen. Langzaam leert zij de taal kennen en maakt zij kennis met een leven zonder de tradities, zonder de godsdienst, zonder de familiale druk. De Duitse gevangenis wordt voor haar een ware bevrijding en er groeit in haar een bewustwording. Met haar broer, die haar geregeld opzoekt, wordt de kloof alsmaar groter : zij verwijt hem de hele last van een cultuur die de vrouw mishandelt en onderdrukt. Geleidelijk vindt zij de kracht om haar eigen leven te leiden. Tot zij op een dag een dreigbrief uit Turkije ontvangt … Fijngevoelig en zonder veel woorden tekent Baser hoe de vrouw in de Islamwereld gebukt gaat onder de druk van familie- en godsdiensttradities en hoe diep de vernedering wel zit. 'Abschied vom falschen Paradies' is een prachtfilm die de fundamenten van mensenrechtenkwesties aanraakt en tot de kern van het probleem durft door te dringen. (wp)