Visions du Réel toont vier Vlaamse docu’s

Wat hebben een niersteen, een vulkaan in Kaapverdië en een Engelse geoloog met elkaar te maken? Dat is de vraag die Sofie Benoot zich stelt in de documentaire Apple Cinder Vinegar waarin een vrouw die commentaar inspreekt bij natuurdocumentaires op zoek gaat naar de samenstelling van de niersteen die recent bij haar werd weggenomen. Groot is haar verbazing dat er een mineraal uit de Zuidpool bij is. Daarna ontspint zich een zoektocht die ons zelfs naar Palestina en naar het eiland Fogo brengt. Waar veel ecologisten de klemtoon leggen op het groen en het levendige in de natuur vraagt Sofie Benoot aandacht voor steen, beschouwd als een dode en koude materie maar eigenlijk vol leven. Meer dan eens komt ze verrassend uit de hoek in haar boeiende meanderende ecologische meditatie die het midden houdt tussen een natuurdocumentaire en een filosofische fabel. De film gaat op 13 april in wereldpremière en is een productie van Peter Kruger.

Weerbaarheid

De wereldpremière van Kamay volgt op 14 april. Kamay is de naam van een plant die groeit op de bergflanken van Centraal Afghanistan waar ook de Hazara wonen die op het einde van de 19de eeuw werden afgeslacht omdat ze onafhankelijkheid nastreefden. De Kamay plant symboliseert ook het Hazara volk. In de film gaat een Hazara gezin op zoek wat er gebeurd is met de oudste dochter Zahra die stierf tijdens haar studies aan de universiteit van Kabul. Zij deed blijkbaar onderzoek naar de Kamay plant. Haar zuster Freshta zoekt verder naar Kamay planten in de bergen rondom hun huis. De dood van Zahra en vooral het mysterie daarrond weegt op haar en haar familie. Temeer omdat ze zelf van plan is om naar de universiteit te gaan. Ondanks jarenlange vervolging durft de familie het aan om haar burgerrechten te claimen ten overstaan van de Taliban. Een daad van weerbaarheid en weerstand, eigenschappen die ook eigen zijn aan de Kamay plant.

Hedendaags

Volgens het vakblad Variety duurden de opnamen van Kamay zes jaar en kwam de film in het gedrang toen de Taliban in 2021 het bestuur van Afghanistan in handen namen. De Khawari familie uit de film geraakte klem in de chaos na een zelfmoordaanslag aan de Abbey Gate van de luchthaven in Kabul. Uiteindelijk geraakte ze wel het land uit. Daar zorgde coregisseur Ilyas Yourish en zijn ploeg voor. Yourish verliet Kabul in juli 2021, woont in Brussel en is een Hazara. Kamay is een hedendaagse film over onvoorwaardelijke liefde en over weerstand en doorzettingsvermogen bij de Afghaanse vrouwen.

Revolutie

Is liefde het ontbrekende element opdat een revolutie haar belofte waar kan maken? Dat vraagt Dora Garcia zich af in haar documentaire Revolution, Fulfill Your Promise – Red Love. Daar was in ieder geval de marxistische feministische diplomaat Alexandra Kollontai van overtuigd. Volgens haar is “solidariteit meer dan het loutere bewust zijn van gemeenschappelijke interesses te hebben. Die omvat ook de sentimentele en spirituele verbondenheid tussen de leden van een bepaalde gemeenschap. Deze gevoelens van sympathie, vriendelijkheid en gevoeligheid komen voort uit de mogelijkheid om lief te hebben”. Dora Garcia , wiens film in de Burning Lights competitie wordt vertoond, vermengt de opvattingen van Kollontai met die van queer- en feministische vrouwenbewegingen in Latijns-Amerikaanse en andere landen. Marie Logie van Auguste Orts produceerde de film. Van hetzelfde productiehuis is in Nyon ook de coproductie Tongo Saa (Rising Up At Night) te zien, een creatieve documentaire van Nelson Maengo die eerder dit jaar in de Panorama sectie van de Berlinale te zien was.

Identiteit

Tenslotte staat de al op Film Fest Gent vertoonde Zlata van Mattias Bavré geprogrammeerd in de competitie voor korte en middellange films. In deze tedere en ook hartverscheurende documentaire volgen we de twaalfjarige Zlata die samen met haar moeder en broer de oorlog in Oekraïne ontvluchtte en in ons land terecht komt. Ze gaan op zoek naar een nieuwe normaliteit maar Zlata heeft het moeilijk met het leven hier en met de taal. Ze is tevens op zoek naar haar identiteit in een omgeving waar ze niet zelf heeft om gevraagd. Haar tekeningen vormen een uitlaatklep maar die nemen het gemis van haar vader en van haar kat Findus niet weg. Tragiek en poëzie gaan hand in hand in deze delicaat in beeld gebrachte film. Een productie van Peter Brosens voor Bo Films in coproductie met VRT/Canvas en Lito Films.

www.visionsdureel.ch