Tien om te zien in 2014

ADIEU AU LANGUAGE
De intussen mythische Jean-Luc Godard probeerde vorig jaar de 3-D techniek al uit in zijn segment The Three Disasters in het drieluik 3x 3D en heeft kennelijk de smaak te pakken: met Adieu au language draaide hij zijn eerste stereoscopische lange film. Verbazend toch hoe de Zwitsers/Franse vernieuwer, pionier van de jump-cut, de filmische collage en cinema als audiovisueel essay, op de gezegende leeftijd van 83 en met 115 regie-credits in de meest diverse formaten en technieken op zijn palmares, nog altijd onvermoeibaar innovatief uit de hoek komt.

AIMER, BOIRE ET CHANTER
We kennen allemaal wel mensen in de filmwereld die van geen ophouden weten, maar in het geval van Alain Resnais, inmiddels 91, hoor je ons niet klagen. Op intelligentie, luciditeit en creativiteit staat immers geen leeftijd (bij sommige lieden althans). In zijn negentiende film die volgende maand op de Berlinale in wereldpremière gaat, zocht Resnais andermaal inspiratie in een toneelstuk (Life of Riley) van de Britse schrijver Alan Ayckbourn die al aan de basis lag van zijn opmerkelijk tweeluik Smoking/ No Smoking. Sabine Azéma (Resnais’ muze en fetisjactrice), Hippolyte Girardot, Sandrine Kiberlain en André Dussollier voeren de cast aan in deze veredelde vaudeville over drie bevriende koppels die elkaar kruisen in de schouwburg waar ze een stuk repeteren. Omdat het budget voor het decor plotseling drastisch gereduceerd werd, evolueren de acteurs nu tegen de achtergrond van geschilderde doeken waar ze op theatrale wijze uit te voorschijn treden. Wie zei alweer: ‘in de beperkingen herkent men de meester?’

DEUX JOURS, UNE NUIT
Na Cécile de France in Le Gamin au vélo is de Franse actrice Marion Cotillard de tweede Europese vedette die alle sterallures en bijhorende glamour afzweert om zich te plooien naar de ascetisch-(neo)realistische stijl van de gebroeders Dardenne. In hun negende opus vertellen Jean-Pierre en Luc Dardenne een even simpel als urgent verhaal over een jonge vrouw, Sandra (Cotillard) die een weekend de tijd heeft om met de hulp van haar echtgenoot (Fabrizio Rongione) haar collega’s te overtuigen om afstand te doen van hun premie, waardoor zij haar baan in het bedrijf kan behouden. Het is de achtste film die de broers draaien in Seraing en omstreken. De film wordt nu al getipt als een van de grote kanshebbers voor de competitie op het festival van Cannes, waar de vorige zes films van de broers in wereldpremière gingen en de Dardennes twee Gouden Palmen wonnen.




FRANCOFONIA LE LOUVRE UNDER GERMAN OCCUPATION
De grote Russische regisseur Alexandr Sokurov droomt ervan een cyclus kunstfilms te voltooien over zijn geliefde musea. Na zijn technische heksentoer Russian Ark (2002) waarin hij in één lange ononderbroken take van 90 minuten door de 33 vertrekken van de Hermitage in Sint-Petersburg trok, is het nu de beurt aan het Louvre in Parijs (het Prado in Madrid en het British Museum in Londen moeten volgen). Aan de titel te oordelen situeert Sokurov zijn verkenning van misschien wel het beroemdste museum ter wereld tijdens de Duitse bezetting, maar uit enkele vrijgegeven beelden blijkt dat hij via de tentoongestelde doeken nog wat verder in de tijd terug wandelt dan de Tweede Wereldoorlog en bijvoorbeeld ook de Franse Revolutie en Napoleon door de kunstzinnige historische bespiegeling spoken. Gaat wellicht op het filmfestival van Cannes in première.

THE GRAND BUDAPEST HOTEL
Twee jaar geleden mocht Wes Anderson het festival van Cannes openen met de excentrieke scoutskomedie Moonrise Kingdom, volgende maand gaat de Berlijnse Filmfestspiele van start met zijn nieuwste worp, een film die zich afspeelt in een beroemd Europees hotel uit de periode tussen de twee wereldoorlogen en waarin we de avonturen volgen van een legendarische conciërge en de lobby boy die zijn trouwe vriend wordt. De immer inventieve Wes Anderson draait zijn hand niet om voor een grilligheidje meer of minder; zo draaide hij deze pop-up achtige prent in drie verschillende formaten en in drie verschillende beeld ratio’s. Maar het is vooral de all-star/character actor cast die moeilijk te verbeteren is: Ralph Fiennes, Willem Dafoe, Edward Norton, Lea Seydoux, Jason Schwartzman, Adrien Brody, Harvey Keitel, Bill Murray, Jeff Goldblum, Tom Wilkinson, Jude Law, Owen Wilson, Tilda Swinton, Saoirse Ronan, F.Murray Abraham, Mathieu Amalric. En nu maar hopen dat we niemand vergeten zijn.

MAP TO THE STARS
Deze door Bruce Wagner geschreven absurdistische, bijtende komedie over de entertainmentindustrie is meteen ook de eerste film die de Canadese regisseur David Cronenberg in de VS draaide. Vorige in de States gesitueerde films (zoals The Dead Zone en Cosmopolis) draaide hij in Toronto, maar nu oordeelde hij dat hij dit typische L.A. verhaal alleen maar op de echte locaties kon filmen. Ondanks de sterke cast met grote namen (Julianne Moore, John Cusack, Robert Pattinson, Mia Wasikowska en Carrie Fisher als haarzelf) is dit een project dat Cronenberg moeilijk gefinancierd kreeg en dat omwille van de extreem satirische kijk op de showbizz wereld jarenlang aansleepte. Alles draait om twee gewezen kindersterren uit een typische Hollywood-dynastie die er erg aan toe zijn: de 13-jarige zoon die net een drugs rehabilitatieprogramma achter de rug heeft (waar hij op zijn negende aan begon) en zijn zus die net ontslagen is uit een inrichting waar ze behandeld werd voor criminele pyromanie.

THE MONUMENTS MEN
George Clooney speelt niet alleen een van de hoofdrollen (samen met Matt Damon, Cate Blanchett, Bill Murray, John Goodman en Jean Dujardin) maar regisseerde ook deze film over de zoektocht naar door de nazi’s gestolen kunstwerken. De half verzonnen intrige van dit heroïsche oorlogsavontuur vertrekt wel van feiten: de zogeheten ‘Monuments Men’ hebben echt bestaan. Het ging om een groep van zowel vrouwen als mannen met vooral expertise als museumcurator, kunstkenner en archivaris. Ze maakten tijdens de Tweede Wereldoorlog deel uit van de nieuw opgerichte afdeling Monuments, Fine Arts and Archives Section (MFAA) en hadden de opdracht om zoveel mogelijk kunstschatten uit handen van de nazi’s te recupereren en terug te bezorgen aan hun rechtmatige eigenaars. Alhoewel er geen meter in België gedraaid werd heeft deze prent een Gentse connectie: het Lam Gods is een van de topwerken in de kunstzwendel en als we goed ingelicht zijn opent de film met een scène waarin het wereldberoemde kunstwerk van de gebroeders Van Eyck uit de (Sint-Baafs)kerk ontvreemd wordt.

NOAH
Toen John Huston in 1966 The Bible…in the Beginning draaide beschikte hij nog niet over CGI om zijn ark van Noach te laten vollopen met dubbele dierenexemplaren. Afgaande op de trailer van Noah maakt Darren Aronofsky uitbundig gebruik van digitale wonderen om een van de meest apocalyptische bijbelfragmenten tot leven te wekken. Verwacht van de regisseur van Requiem for a Dream en Black Swan geen conventioneel oudtestamentisch epos. Maar hopelijk vermijdt Aronovsky ook de hoogdravende bombast van The Fountain, zijn warrige spirituele queeste naar eeuwig leven. Met Russell Crowe, Jennifer Connelly, Anthony Hopkins.

12 YEARS A SLAVE
De Britse kunstenaar Steve McQueen deelde ons al twee mokerslagen uit met het IRA-gevangenisdrama Hunger (2008) en zijn film over een seksverslaafde Newyorker, Shame (2011). Met zijn derde lange speelfilm incasseren we zo mogelijk nog een grotere uppercut. 12 Years a slave vertelt het ongelofelijk relaas van Solomon Northup (Chiwetel Ejiofor), een vrije zwarte in het Amerika van 1841 die in New York wordt ontvoerd en in het zuiden als slaaf wordt verkocht en de meest mensonterende behandeling ondergaat. Hoe schokkend dit slavernij-epos ook is, je kan McQueen nooit op enige sensatiezucht betrappen. Dit is de meest onthutsende portrettering van de Amerikaanse slavernij ooit gemaakt en een welkome en nuttige correctie op de postmoderne, pseudo hippe onzin van Tarantino’s Django Unchained. Met Paul Giamatti, Benedict Cumberbatch, Michael Fassbender en Brad Pitt.

UNDER THE SKIN
Jonathan Glazer maakt niet veel films, drie in 13 jaar om precies te zijn, maar telkens hij plaats vat achter de camera krijgen we een cinematografische creatie van de eerste orde. Zijn derde film (na Sexy Beast uit 2000 en Birth uit 2004) werd op de festivals van Toronto en Venetië jubelend onthaald door recensenten die echt cinema weten te appreciëren. Scarlett Johansson speelt in dit gedurfd origineel SF-verhaal een buitenaardse verleidster/mannenverslindster die haar zinnen zet op Schotse lifters. ‘Eindelijk hebben we misschien een erfgenaam van Stanley Kubrick,’ schreef de criticus van The Village Voice. Ik zou geen groter compliment kunnen bedenken.