Un monde (Playground)

Met haar krachtige debuutfilm Un monde dropt de Belgische Laura Wandel je op de speelplaats. Het is een drama over schoolkinderen met de intensiteit van een gevangenisthriller. Immersief en meeslepend. Op het filmfestival in Cannes kreeg de film een staande ovatie die de regisseur en haar cast tot tranen toe roerde.

De zevenjarige Nora begint haar eerste dag in de lagere school. Ze heeft er geen zin in, zoveel is duidelijk, wanneer ze zich in tranen vastklampt in de armen van haar vader. Misschien heeft het te maken met de wrede pesterijen die haar oudere broer Abel enkele klassen hoger ondergaat. Nora wil hem helpen, maar Abel dwingt zijn jongere zusje om haar mond te houden tegen hun vader en de leerkrachten. Bovendien hoopt Nora een vriendenkring op te bouwen, wat haar voor een verscheurend dilemma plaatst.

Wanneer is praten over pesterijen aangewezen en wanneer maakt het de situatie alleen maar gecompliceerder? De volwassenen bedoelen het goed, maar hebben geen idee wat er zich eigenlijk voor hun ogen afspeelt. Terwijl Abel er maar niet in slaagt zichzelf te verdedigen - hij is in de minderheid en zijn belagers zijn gewetenloos - begint Nora’s onvoorwaardelijke respect voor haar broer te verbrokkelen. Als een ander meisje suggereert dat Nora’s thuisblijvende vader een parasitaire loser is, omdat hij geen echte baan heeft, begint Nora plots te twijfelen over de belangrijkste mannen in haar jonge leven.

Van het eerste tot het laatste shot blijft de camera op de ooghoogte van het jonge meisje, en volgt haar in vaak lange, ononderbroken takes door de gangen van het schoolgebouw. Het is een stilistische keuze die de toeschouwer het geweld in deze brutale microkosmos laat voelen.

Ook de debuterende hoofdactrice Maya Vanderbeque is een revelatie. Ze is in zowat elk shot te zien en draagt de film op haar frêle schouders. Om de spontaniteit te verzekeren, liet Wandel haar jonge acteurs nooit het scenario lezen. Ze maakten tekeningen op basis van wat Wandel hen over elke scène vertelde.

Haar bijzondere aanpak werpt vruchten af. Zeven jaar na de selectie van Wandels kortfilm Les corps étrangers in 2014, werd Un monde in de sectie Un Certain Regard op het filmfestival van Cannes onder een minutenlang applaus bedolven.