The Last Detail

Twee ruwe marineklanten krijgen opdracht een collega, die wegens een klein vergrijp tot acht jaar gevangenis en oneervol ontslag uit de dienst is veroordeeld, naar de gevangenis te escorteren. Hun gevangene, een 18-jarige twee meter grote marinier, blijkt een onnozele hals en een ongeneeslijke kleptomaan, die verder nog nooit een vlieg heeft kwaad gedaan en die van zijn leven nog nooit een pilsje of een meisje heeft genoten. Zijn beide bewakers, die het er aanvankelijk zelf van hadden willen nemen, besluiten in deze leemten te voorzien en het wordt een avontuurlijke odyssee langs ontelbare stationnetjes, kroegen en nachtgelegenheden, die na een verrassende reactie van hun gevangene haar onontkoombaar einde vindt in een gevangenis. Hal Ashby houdt klaarblijkelijk van bizarre ontmoetingen en de bevrijdende werking daarvan op de betrokkenen (cf Harold & Maude).

The Last Detail is een bijzonder geslaagde filmparabel rond vrijheid, ongebondenheid, gehoorzaamheid en de wet. Een buitengewoon knap en via fraaie beelden geobserveerde zwerftocht langs goedkope hotelletjes, bergen bierblikjes en eindeloze reeksen spoorwegstationnetjes en bus terminals. Er zijn verrassende, maar ook pakkende momenten, met name wanneer de twee begeleiders, die voortdurend pogen hun gevangene uit hun passiviteit tot een zekere geldingsdrang te brengen, ontdekken dat hij ooit kwaad is geworden op een bullebak van een marinekorporaal, die zijn godsdienstige gevoelens had gekwetst door te verklaren dat hij 'Jezus Christus in de kazerne' was. Zij slagen er toch in hem tot verzet te brengen, maar dan zijn ze er volstrekt niet op voorbereid. Ondanks al hun grote woorden melden ze zich ten slotte netjes bij hun commandant. Ongehoorzaamheid preken is nu eenmaal iets heel anders dan ongehoorzaam zijn.

(J.F. HD-steekkaart, juni 1974)