More Light! (Bolsje sveta!)

Met deze slogan tracht deze film de duisternis te bannen die nog steeds over veel bladzijden van de geschiedenis van de Sovjetunie hangt. Onder het motto van 'glasnost' - helderheid, en 'perestrojka' - herstructurering, wordt in de Sovjetunie van Gorbatsjov gestreefd naar meer openheid, ook inzake de eigen geschiedenis. Het toegankelijk maken van een 500-tal titels in de Lenin-bibliotheek zoals zopas gebeurde past in datzelfde kader. Deze film bevat beeldmateriaal dat nooit eerder te zien geweest is. De herschrijvers van de geschiedenis in de Stalinistische periode en daarna hebben het materiaal zorgvuldig opgeborgen om te voorkomen dat 'hun' geschiedenis onwaar zou blijken. Gorbatsjovs teruggrijpen naar de beginselen van het Leninisme wordt in elk hoofdstuk van de film duidelijk geïllustreerd, en, al wordt de huidige partijsecretaris niet met name genoemd, zijn geest is in deze film alomtegenwoordig.
De film overloopt de geschiedenis van de Sovjetunie van de Revolutie tot circa 1975. Partijleiders Tsjernenko en Andropov worden niet behandeld. Wèl, en hoogst vernietigend, wordt het Brezjnev-tijdperk en ook het Chroestsjov-tijdperk aangepakt, waarbij ook de persoon van de partijleider niet gespaard wordt.
Bolsje Sveta! is voor de westerse toeschouwer echter het interessantst en meest boeiend in het voor het eerst vrijgegeven archiefmateriaal, met Lenin die danspasjes doet voor de camera, vergaderingen voorzit in het gezelschap van Boecharin en Trotsky, de eerste beelden van kameraad Stalin, Moskou in de jaren twintig, de periode van de NEP (Nieuw-Economisch Programma) en de overgang naar het tijdperk van Stalin, dat uiteraard het uitvoerigst aan bod komt. Het accent ligt daarbij op de wijze waarop Stalin de principes van het Leninisme heeft 'omgebogen'. Naar het einde toe wordt de film wat belerend en verraden de filmmakers dat ook zij nog niet geheel genezen zijn van de neiging om nu eens de 'enige echte waarheid te vertellen. Daarbij wordt ietwat vaderlijk gewezen op de lessen die uit het verleden moeten worden getrokken.
Maar dat deze film gemaakt werd, en dat hij in het Westen én in de Sovjetunie te zien is, is op zichzelf toch al een gegeven dat niet onderschat mag worden. (wp)