La guerre d'un seul homme

EDGARDO COZARINSKY
Argentijn van afkomst maar in Parijs gevestigd sedert 1974. In Argentinië maakte hij een opmerkelijk debuut met PUNTOS SUPENTIVOS ( ... ). In Frankrijk maakte hij vlug naam met een paar kortfilms en als medescenarist en regisseur van Eduardo de Gregorio's LA MEMOIRE COURTE.

La guerre d'un seul homme
Parijs 1940. In het leger van het Derde Rijk dat de Franse hoofdstad bezet, is er een officier die wel enigszins verschilt van zijn kollega's: Ernst Jünger, een schrijver en gedekoreerd tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Hij houdt een dagboek bij: met een ijzige helderziendheid en zonder hoop neemt hij nota van de daden van zijn kameraden en van de onmenselijkheid van de kollaborateurs. Zijn enige schuilplaats is de kultuur: hij gelooft in een "innerlijke ballingschap", zelfs al draagt ie het uniform van degenen die hij veracht. In deze film worden de leugens van een propaganda gezet tegen de halve waarheden van een gekultiveerd iemand, wordt het duister lot van massa's arbeiders, gevangenen en gedeporteerden èn vrijwilligers gezet tegen de konflikten van het bewustzijn bij een individu. Een nieuwe manier van historisch filmen. Door een zeer snelle en levendige montage van zowel klank- als beelddokumenten wordt de veelzijdigheid van het gebeuren opnieuw samengesteld. Van de frivoliteit naar de afschuw, wordt het dagelijkse leven uit een bepaalde tijd niet verpletterd door "het woord van de geschiedenisles", maar dichter bij ons vandaag gebracht.

LA GUERRE D'UN SEUL HOMME is na klassiekers zoals LE CHAGRIN ET LA PITIE en FRANCAIS Sl VOUS SAVIEZ niet een zoveelste bijdrage in het al aanzienlijke aanbod dokumentaires over de bezetting van Frankrijk. Het is vooreerst al een zeer merkwaardige film door de manier waarop hij zijn onderwerp aansnijdt: een antinazistische Duitse officier aan het woord laten brengt een heel ander licht, en brengt de toeschouwer ook in een andere ingesteldheid. Het kontrast tussen de realiteit en de werkelijkheid met de propaganda en de leugens komt ook veel scherper aan bod

In feite is LA GUERRE D'UN SEUL HOMME slechts maar gedeeltelijk ook een dokumentaire: daar waar hij volgens een bepaalde kronologie de feiten op een rijtje zet. In hoofdzaak en in aanzet is deze film een poëtische film, een interpretatie, een belevenis op afstand van een afschuwlijk schouwspel. Wat Ernst Jünger weergeeft is zijn persoonlijke kommentaar op de bezetting, wat natuurlijk argwaan bij de patriotische, gaullistische Fransman wekt Maar het is een nachtmerrie aan beide kanten, en men kan moeilijk aan de filmmaker verwijten dat hij precies ook de nadruk legt op die dingen die de "overwinnaars" achteraf met alle mogelijke middelen (en die hadden ze natuurlijk in overvloed) hebben willen wegsteken.

LA GUERRE D'UN SEUL HOMME is een onthutsende film over een bezet Parijs, dat zeer ver van ons lijkt, maar toch - en die film bewijst het - zeer dicht en aktueel is.