Jaguar

Momenteel is Lino Brocka de belangrijkste en meest internationaal bekende vertegenwoordiger van de Filippijnse kinema. In een land waar de Marcos-dinasty de "zachte" diktatorskepter zwaait is het natuurlijk geen sinecure om sociaal-kritische films te maken. Vandaar dat Brockazijn kritiek of kanttekeningen op de Filippijnse samenleving verpakt in genrefilms. Dat heeft voor de kijker bovendien het enorme voordeel dat Brocka ook voortdurend bezig is met de vorm en niet enkel een droog politiek betoog houdt. Enkele jaren geleden werd INSIANG tijdens de "Quinzaine" te Cannes vertoond. Daarin gebruikte Brocka het melodrama om een door de mazen van de Marcos-censuur glippende "realistische dokumentaire" over de sloppenwijken in Manilla te draaien. In JAGUAR pakt Brocka een typisch Amerikaans filmgenre aan: de film noir, de neongangsterfilm. In tegenstelling tot heel wat Westeuropese kineasten houdt Brocka het helemaal niet bij een verheerlijkende stijloefening, hoewel hij de typische genrewetten (glimmende straten bij nacht, plotse geweldeksplozies, achtervolgingen) respekteert. Brocka knipoogt veeleer naar de oude meesters van het genre, een Fritz Lang bvb. YOU ONLY LIVE ONCE (1937). Brocka weet namelijk op een intens-intieme manier romantiek en sociale kritiek met elkaar te verbinden, waaruit dan weer een komplekse emotie groeit die vooral bestaat uit bitterheid en luciditeit. Brocka beoogde met JAGUAR zoals hij zelf verklaard heeft "een film die woedend maakt". De titel slaat op de dubieuze beroepsaktiviteiten van het jonge hoofdpersonage: lijfwacht Poldo Mirande is een arme, voorbeeldige jongeman die de sociale ladder kost wat kost wil beklimmen en in dienst treedt van de filmproducent-kruimelgangsterGaston. In de bende van Gaston is het evenwel ook niet bepaald koek en ei. Deze nachtridders zijn veeleer potsierlijke kwajongens dan wel echte gangsters. Maar op een keer krijgt een nachtelijke misdaad vreemde gevolgen. De chaos van de gangsterbende is voor Brocka de ideale metafoor voor de onheilspellende smeltkroes van twee kulturen (de Oosterse en de Westerse) op deze ons door toeristische instanties zo exotisch voorgeschilderde eilandengroep.
(vrij naar "Télérama", 15/9/82)