Goin' South

Jack Nicholson's eerste hoogtepunt - de Jaren na "Easy Rider" - sloot hij zelf af met zijn regie-debuut "Drive he Said" (met Karen Black en Bruce Dern). Dit is al acht jaar geleden. Een tweede hoogtepunt omvatte films als "Profession: Reporter", "Chinatown" en "…Cuckoo's Nest". Sedertdien is het vrij kalm met hem: hij draaide in 1978 zijn tweede film. Een echt Nicholson produkt, want nooit in deze film wil hij zich au sérieux nemen, noch als regisseur, noch als akteur. In "Goin' South" stapelt bij bvb. hilirante anakronismen op: o.a. laat hij de harde vrouw uit het Westen vertolken door een typische Woody Allen-heldin, erg intellektueel en ongetwijfeld komend uit New York. En Nicholson die er nog maar eens lustig over-akteert in zijn buitensporige uitbundigheid als dynamische nar, die altijd en overal onstuimig optreedt maar terzelfdertijd onderworpen is aan een grillig noodlot: het goud. De prestaties van hoofdakteurs Nicholson en onbekende Mary Steenburgen zijn een eerste reden om deze film absoluut te
zien.

De tweede reden: heel eenvoudig, "Goin' South" is een ... western, en wie verwacht vandaag nog een western, een genre dat schijnbaar doodbloedt en als een feniks uit zijn as verschijnt. En wanneer de meest versleten klisjees herbruikt kunnen worden, dan Is hel om ze te parodiëren, en wanneer de meest strakke en zinloze regels gebruikt worden, dan is het om ze subversief te maken. De film gaat over een historisch feit: een texaans dekreet maakte het mogelijk voor de ter dood veroordeelden te ontsnappen aan de galg door het huwen met een maagdelijke landeigenares. En zo wordt Henry Moon gekozen door eon twistziek weesmeisje om haar zeer hypothetische goudmijn, die zich bevindt op haar land, uit te baten. Je denkt waarschijnlijk: "Wij zitten bij het zoveelste getemde feeks verhaaltje", maar je bent mis, omdat wij hier voor een schitterend scenario staan dat je voortdurend verbaast zodat je nooit kunt weten wat het vervolg gaat zijn. Een plezier dat tegenwoordig uitzonderlijk is geworden. "Goin' South" Is een fabel, met voor zichzelf sprekende hedendaagse klanken: de western is er als kader, als vertrekelement om het komische in omgekeerde machtsverhoudingen meer te beklemtonen. De film is veel doordringerder en vernuftiger dan je het wel kan inbeelden. Tenslotte vermelden wij nog de naam van Nestor Almendros, de befaamde franse film, fotograaf, die net als voor "Days of Heaven" zijn (groot) steentje bijdroeg tot het slagen van de film.