De lift (The Lift)

DICK MAAS
Tussen 1974 en 1977 studeerde Dick Maas (32) aan de Filmakademie van Amsterdam. Sedert 1975 schreef en realiseerde hij 7 kortfilms, de meeste in het suspens-genre. Deze kortfilms werden alle vertoond op de Nederlandse TV en op verschillende festivals.

The Lift
DE LIFT is puur entertainment: een griezelfabel over een opstandige computerbestuurde lift die bij voorkeur snode mensen bij de lurven vat. Geen voer voor intellectuelen? De prille Maas is clever: handig humoristisch heeft hij een betoog tegen spitstechnologie ingebouwd waar toch over na te denken valt. Vanuit literair oogpunt moet je DE LIFT dan weer prijzen als inventieve variante op Mary Shelly's klassieker "Frankenstein". Dick Maas heeft zijn LIFT (nu het toch een reusesucces blijkt te zijn) moeilijk van de grond gekregen. Rob Houwer (meesterlijk verzoener van Kassa & Kunst) zag dit project helemaal niet zitten en zelfs de uiteindelijke producer Mat Van Heijningen wou DE LIFT een meer realistische richting uitsturen. Maar grandguignol was precies wat Maas ten allen prijze wou vermijden. Maas is fervent bewonderaar van Spielberg en wou via fotografie, montage en casting een zo boeiend mogelijk verhaal vertellen. DE LIFT vertoont qua spanningsopbouw dan ook gelijkenissen met DUEL. Een man gaat een duel aan met iets ongrijpbaars, hij wordt behekst door een opstandige lift en wil de oorzaken ervan kennen.

Nadruk in deze film ligt dus niet op het moordend karakter van een hypermoderne lift. Slechts één hoofd (dat van Gerard Thoolen) wordt letterlijk geguillotineerd. In de overige gevallen speelt Maas een spannend spel met de toeschouwer, creëert dreiging en eindigt met vaak verrassende ontknopingen. Toppers zijn de ondeugende spelletjes met de blinde ('n gierige vrek die wél in de liftkoker tuimelt) en met het kindje (onschuldig, alleen het egoïsme van de volwassenen wordt belachelijk gemaakt). Maas moet ook heel goed beseft hebben dat wetenschappelijke verklaringen voor vreemde verschijnselen vaak, zoniet altijd, een saaie bedoening zijn. Zijn uitleg over de chips(r)evolutie klinkt aanvankelijk heel serieus maar eindigt toch als fijne satire. Wie zal niet glimlachen om de uitleg als zouden we straks chips ingeplant krijgen, mocht ons verstand wat ondermaats zijn. En hoewel de Japanners (een knipoog naar de verspreide gedachte dat de Japanners onze economische ondergang voorbereiden) het eerst organische chips (van proteïnen!) geschapen hebben, dan blijkt de "Dr. Frankenstein" uit de LIFT wel een raszuivere Hollander te zijn.