Toekomst van het Filmfestival Gent

03 apr 2012
De volgende editie van het Filmfestival Gent, 9 tot 20 oktober 2012, lijkt nog veraf maar wij werken al met man en macht om een heuglijke 39e editie klaar te stomen. Tijdens een persontmoeting op 26 april lichten we al een tipje van de sluier. En intussen zijn we natuurlijk ook al aan het brainstormen over de 40 ste verjaardageditie in oktober 2013. Het zal jullie misschien niet zijn ontgaan dat er de afgelopen weken heel wat commotie ontstond in de schrijvende pers en de audiovisuele media over de huidige subsidieronde. Even de feiten op een rij.
Het Filmfestival Gent ontvangt nu ongeveer 15 procent van haar budget via een subsidie van de Vlaamse Gemeenschap. Subsidies die worden toegekend na indienen van een dossier binnen het kader van het Kunstendecreet. Een beoordelingscommissie, samengesteld uit experten dient op basis van het artistiek plan een advies te formuleren. Intussen ontvingen wij een preadvies dat negatief is wat het artistieke luik betreft en positief over het zakelijk luik. Alle culturele organisaties kunnen na ontvangst van dit preadvies hun bezwaren en opmerkingen formuleren. Uiteraard hebben wij zo'n verweer ingediend. Er rest ons nu niets anders dan sereen afwachten wat in juni het definitief advies en de beslissing van de Minister van Cultuur zal zijn. We hebben er het volste vertrouwen in dat het gezond verstand het zal halen. Intussen willen we u toch de pertinente reactie niet onthouden van journalist Steven De Foer in De Standaard: Er zijn weleens periodes geweest met een prangender aanbod in de bioscoop. Hoeveel echt memorabele auteursfilms hebt u de jongste tijd gezien? Maar net in tijden van schaarste is het belangrijk het beetje kwaliteit ook aan te reiken. Niet door avant-garde te subsidiëren voor een selecte doelgroep, maar door een breed publiek alternatieven aan te bieden voor het eenzijdige dieet van Hollywood-fastfood met af en toe een komedietje van eigen bodem. Vreemde paradox trouwens, dat Jan Modaal de vreemdste locaties op deze wereldbol wil ontdekken in zijn vakantie, maar zijn neus ophaalt voor uitstekende films uit Mexico, China, Rusland of Frankrijk. Nu dacht ik dat het Filmfestival van Gent goed werk leverde. In een week tijd meer dan 100.000 mensen naar de bioscoop lokken met een selectie die geografisch, historisch en artistiek diversiteit propageert: nuttig toch? Ik ken mensen die - ook uit gebrek aan aanbod in hun buurt - slechts eenmaal per jaar 'de betere film' tot zich nemen, maar dan wel opeens vijf of zes tegelijk. Gent is hun jaarlijkse afspraak tegen de vervlakking. Ik zie dat kennelijk verkeerd. Volgens een beoordelingscommissie schiet Gent artistiek tekort: het festival dreigt zijn subsidies te verliezen. Ik vraag me af in welke ivoren toren de leden van die commissie wonen. Het festival van Gent zou inhoudelijk niet volstaan. Tiens, nochtans biedt het al jaren een best of van Cannes, Venetië en Berlijn aan, aangevuld met enkele mooie eigen accenten. Voor zover de internationale oogst topkwaliteit biedt, haalt Gent die naar ons land - binnen de grenzen van het financieel en praktisch haalbare. Het festival zou niet multidisciplinair genoeg zijn. Wat vreemd: ik zie zoveel cross-over met tentoonstellingen, muziek en beeldende kunst dat ik het stilaan op het randje van het vergezochte vind. Wat is er mis met goede film tout court? Bedoelen de adviseurs misschien dat film toch geen echte kunst is, maar louter entertainment? Uitgerekend tegen die tendens vechten de organisatoren van festivals. Gent zou godbetert een rodeloper-evenement zijn, omdat op de openingsavond half Bekend Vlaanderen present tekent. Mag het? In tien dagen meer kwaliteit aanbieden dan de megaplexen in 52 weken, maar je mag dat cinemafeest niet feestelijk openen want dat is te plat? Ooit gehoord van een trekker-effect? Helemaal potsierlijk is het de World Soundtrack Awards af te schrijven als 'voor de hand liggend'. De WSA hebben Gent op de internationale kaart gezet, zijn er mede de oorzaak van dat Belgische orkesten de soundtrack hebben geleverd voor Oscarwinnaars als The aviator en The artist. De link met filmmuziek is inmiddels gekopieerd door tientallen andere festivals, en met het Gentse model van filmconcerten wordt geëxperimenteerd van Berlijn tot het Verre Oosten. Maar voor Gent is het 'voor de hand liggend'. Foei toch, straks krijgt je festival nog aandacht van een breder publiek! Wat is het ideale model dan eigenlijk? Het klootjesvolk overlaten aan de popcorndictatuur van de megaplexen en de ware cinefielen zwaar gesubsidieerd in een reservaat laten debatteren over de nieuwste van Bela Tarr en Chantal Akerman?