Springlevende Paul Schrader voorspelt dood van de film
Schrader verdient krediet want hij schreef het scenario van o.a. ‘Taxi Driver’ en regisseerde films als ‘American Gigolo’, ‘Hardcore’, ‘The Walker’. Met ‘The Canyons’, een film over “mooie mensen die veel kwaad doen in mooie decors”, kwam hij al in het nieuwe systeem terecht want zijn film werd voor een groot gedeelte door ‘crowdfunding’ gefinancierd en werd in de eerste plaats op internet vertoond. Maar als je Schrader zelf aan het woord hoort,is zijn enthousiasme voor de “oude” film nog lang niet afgestorven. Het werd een spitante director’s talk vol met humor gelardeerde anekdotes, met wijze lessen over scenarioschrijven, over helden in de film, over het belang van zijn lievelingsfilm ‘Il Conformista’ van Bernardo Bertolucci en over filmfestivals die de nieuwe curatoren van de film worden “nu de multiplexen en de buurtcinema’s naar de haaien gingen”.
Zo is ‘The Canyons’ bedoeld als een film voor het postfilmzalen tijdperk en gaat hij over die inwoners in Los Angeles die films maken maar er toch niet van houden. Het zijn mensen die in de rij staan voor een gesloten filmzaal en toch niet haar huis gaan. Vandaar de vele beelden van gesloten filmzalen in zijn jongste film. Metaforisch te interpreteren dus.
Aan de scenaristen onder de toehoorders gaf hij de raad om zo laat mogelijk hun scenario uit te schrijven. Eerst moet je het verhaal dat je wil schrijven tot in den treure aan iedereen vertellen. Slechts als het verhaal “kwaad” op je wordt, is het rijp om het neer te pennen, lachte Paul Schrader. Zelf vond hij zichzelf slechts sedert ‘American Gigolo’ een volwaardig cineast want vanaf dan “illustreerde ik niet langer woorden en gebeurtenissen”. Bij zijn overgang van illustrator naar cineast speelde ook de grote Amerikaanse designer Charles Eames een grote rol. “Toen zag ik dat er in een beeld poëzie kan steken.”
In Paul Schrader’s carrière zijn er heel wat ijk- en keerpunten. Zijn uithaal naar ‘Pulp Fiction’ van Quentin Tarantino leverde al heel wat discussiestof op want volgens Schrader verdween met die film de “existentiële held. De man die zich afvraagt of hij wel zou bestaan. De held ook zoals we die kennen dank zij Dostojewski en andere Camus”. Zelf heeft hij het opgegeven om zijn personages uiteindelijk te redden of te verlossen uit of van hun problemen. “Keerpunt is voor mij 9/11 geweest”, benadrukt hij want ik ben zeer kwaad op de jihadisten die in naam van het geloof het gedrag van anderen proberen te veranderen”.
En waar Paul Schrader als scenarist van o.a. ‘Taxi Driver’ en ‘Raging Bull’ nauw verbonden is met Martin Scorsese deelt hij diens obsessie met story boarding niet. Want het verschil tussen wat is uitgetekend en de concrete situatie op de set was bij hem te uitgesproken. Hoewel hij de filmgeschiedenis als niet een kent, heeft Paul Schrader geen leermeesters. Hij beschouwt ‘Il Conformista’ van Bernardo Bertolucci de “seminal film of modern filmmaking” want de regisseur gebruikt de echte locaties alsof het filmsets zijn.
En of het waar was dat hij het scenario van ‘Taxi Driver’ in tien dagen tijd neerpende? Schrader: “Straffer nog. Ik schreef op tien dagen tijd twee versies. Ik lag in Los Angeles in het ziekenhuis met een maagzweer. En toen kwam mij als metafoor voor eenzaamheid het beeld van een taxi voor de geest. Ik heb het script op een cocktail van whisky en Malox geschreven”.
Ook Lindsay Lohan passeerde nog de revue. Hoe ging Paul Schrader om met de gelijkenis tussen haar filmpersonage en haar persoonlijk leven? “Ik weet dat Lindsay enkele ‘sugar daddy friends’ heeft maar dat probleem durfde ik niet aanraken. Een mes in de wonde steken is niet mijn taak. Zijzelf kan dat eigenhandig”.