One Shot Cinema 6 januari - Miller's Crossing

MILLER’S CROSSING (1990)

Deze briljante film van de hypergetalenteerde Coen-brothers (Ethan produceert en Joel regisseert naar een scenario dat ze samen schreven) blijft het beste gangsterepos sinds de twee Godfathers van Francis Ford Coppola en Sergio Leone’s 'Once Upon a Time in America'.

Gesitueerd tijdens de drooglegging in niet nader bepaalde stad aan de Oostkust is Miller’s Crossing brutaal, somber van sfeer, gevuld met spectaculaire actiescènes, maar ook met een complexe morele ambiguïteit die doet denken aan Red Harvest, een misdaadroman waar de Coen-broers schatplichtig aan zijn zonder dat ze de auteur Dashiel Hammett echt imiteren (intussen hebben de Coen brothers hun hommage aan de drie groten van hard boiled school voltooid, te beginnen met hun naar James M.Cain lonkende debuut Blood Simple en eindigend met het Chandler-eske 'The Big Lebowski').

Wie vreest dat deze literaire allusies en algehele zwartgalligheid een zware film zou opleveren moet weten dat de makers van Raising Arizona en 'No Country For Old Men' (en binnenkort 'Hail, Caesar!' dat volgende maand op de Berlinale in première gaat) ook elk bombastisch effect met anarchistische humor ondermijnen.

De centrale figuur is Tommy (Gabriel Byrne), rechterhand van de Ierse maffiabaas Leo (Albert Finney). Hij verraadt de vriendschap van zijn mentor door diens liefje Verna (Marcia Gay Harden) te stelen en loopt over naar het kamp van de Italiaanse misdaadbende, wat tussen de Ierse, Italiaanse en Joodse gangsters een ware oorlog ontketent. Via allerlei listen zal Tom de diverse fracties tegen elkaar uitspelen en zijn positie consolideren zonder er zijn erecodes aan op te offeren.

Sommige films worden gedomineerd door een ijzeren scenario, andere door de emotionele kracht van de vertolkingen, nog anderen door de visuele verbeelding. Een aantal film weten twee van die factoren te combineren, maar een mix van de drie, zoals die meesterwerk van de Coen brothers, is veeleer uitzonderlijk.

Het ontbreekt Miller’s Crossing dan ook niet aan heuglijke scènes. Om er maar eentje te citetren: de heuse tour de force sequentie waarin Albert Finney ’s nachts in bed naar het Ierse klaaglied Danny Boy ligt te luisteren dat uit een oude grammofoon schalt, terwijl de doders met hun loodzware schiettuigen in de hand, de trap opklimmen, wat uitmondt in een extravagante shoot out die als een visuele aria over het doek danst.

Door Patrick Duynslaegher