One Shot Cinema 13 januari: Presumed Innocent

Presumed Innocent

De ingenieuze plot vertelt over openbare aanklager Rusty Sabich (Harrison Ford) die door de ambitieuze baas (Brian Dennehy) van het advocatenkantoor belast wordt met het onderzoek naar de sadistische moord op een collega (Greta Scacchi) met wie hij een desastreus afgelopen verhouding had. Dennehy maant Ford tot spoed aan: hij heeft dringend een arrestatie nodig om opnieuw verkozen te worden.

Als Rusty Sabich zelf de hoofdverdachte wordt, stort zijn wereld in. De situatie van de aanklager die zelf op de beklaagdenbank belandt, is rijk aan ironische implicaties. Tot het einde toe blijft de grote vraag: heeft Rusty het al of niet gedaan? Regisseur Alan J. Pakula is echter minder geïnteresseerd in de simpele mechaniek van het moordraadsel dan in het ontleden van het raderwerk van een crimineel onderzoek en een karakterstudie van de moeilijk te vatten protagonist.

De meester van de paranoïde thriller ('Klute', 'The Parallax View', 'All the President’s Men') schildert ook hier met bijna klinische afstandelijkheid hoe ongrijpbaar de menselijke natuur wel is; hoe mensen elkaar, zelfs in de meest intieme relatie, voortdurend bedriegen en misleiden. De film noir stijl vertolkt krachtig een constant gevoel van onbehagen, onzekerheid en samenzwering. De personages bewegen zich als schimmen in verpletterende officiële gebouwen, waar achter elke hoek een verrader kan schuilen.

De schaduwrijke fotografie van Gordon Willis (met een angstvallig beperkt kleurenpalet van grijs en donkerbruin) roept een sfeer op van doem, dreiging en alles overheersende somberheid. De plechtig gedempte toon is de perfecte visuele metafoor voor een plot die wezenlijk gaat over verduisteren, camoufleren en verstoppertje spelen.

Harrison Ford, als acteur de vleesgeworden saaiheid, is hier voor een keertje uitstekend gecast: zijn gebrek aan expressie is niet langer een handicap gezien hij een man speelt die geen voeling heeft met zijn eigen emoties. Hij is een passieve figuur die zijn ondergang kennelijk onbewogen ondergaat. Maar als de val langzaam dichtklapt, verschijnen op zijn verkrampte gezicht de angstaanjagende sporen van ziedende opgekropte woede.

Karakterspelers van het kaliber van Dennehy (die zijn vriend verraadt om zijn carrière te redden), Raul Julia (de gladde advocaat die nu zijn grootste rivaal moet verdedigen) en Paul Winfield (als de rechter die tegelijk wijs en door en door corrupt is) geven op imponerende wijze gestalte aan de bijrollen.

Bonnie Bedelia verricht wonderen met de hachelijke rol van de trouwe echtgenote die niet meer moet doen dan correct reageren op de noodlottige gebeurtenissen waar ze (schijnbaar) niet veel mee te maken heeft. John Williams componeerde voor deze film een van zijn kleinere, ingetogen scores.