Docville 2022

De openingsfilm The Velvet Queen van Marie Amiguet en Vincent Munier brengt de kijker naar de Tibetaanse vlaktes en de Himalaya. Fotograaf Vincent Munier gaat met de schrijver Sylvain Tesson op zoek naar de zeldzame sneeuwpanter. Terwijl Marie Amiguet de camera hanteert, filosofeert Sylvain Tesson over de gebeurtenissen die de ploeg meemaakt en de hindernissen die ze op hun zoektocht ontmoeten. Dat levert spectaculaire beelden op. Onder meer van wolven die een kudde vee aanvallen en van de habitat van de Tibetaanse vos en antilope.

Relatie

Mensen komen amper in het stuk voor en de queeste naar de sneeuwpanter is voor Sylvain Tesson aanleiding voor heel wat beschouwingen over de relatie tussen mens en dier. Een dier ontmoeten, verjongt poneert hij. In een ander gesprek hebben fotograaf en schrijver het over dieren die de natuur vergoddelijken. Nadat ze de sneeuwpanter hebben gespot heeft iemand het over “ik voel me net alsof ik het vuur (van de goden) heb geroofd” en staat de panter “symbool voor alles wat we kwijt zijn”. Vrijheid is daar slechts één element van. Hoogdravende commentaar dus die extra wordt aangedikt door Nick Cave’s We are not alone als slotakkoord. Allemaal mooi om zien en de muziek van Warren Ellis featuring Nick Cave werkt hypnotiserend.

Hypnose

En van hypnose gesproken. Het fenomeen hypnose komt aan bod in My Voice Will Be With You van Bruno Tracq, een film die deel uitmaakt van de nationale selectie. In zijn film volgt Bruno Tracq twee gerenommeerde Belgische specialisten in chirurgische hypnose. Met hun stem en door de kracht van de verbeelding nemen zij patiënten mee voorbij de operatiezaal en de pijn. Van operatiezaal naar varkensstal is in de filmwereld slechts een vingerknip en daar zorgt Jimmy Kets voor in zijn New Pigs on the Block. Luc, Mia en Anja zijn de namen van de drie varkens die deel uitmaken van een sociaal buurttraject. Op een klein stukje land verorberen ze de voedseloverschotten van de buurt. Voor de varkens is het een stukje paradijs op aarde maar dat blijft niet duren. Net zoals in de openingsfilm komt het tot een confrontatie tussen mens en dier.

Boodschap

Andere films uit de nationale selectie hebben niet zo’n beperkte setting. Zoals bekend plaatst Annabel Verbeke in haar al op Film Fest Gent vertoonde Four Seasons in a Day haar camera op een veerboot tussen Noord-Ierland en Ierland. De ook al op FFG vertoonde All-In van Volkan Üce speelt zich af in een resort aan de Turkse Riviera en Thierry Michel bekijkt in zijn L’Empire du Silence naar de oorlog die Congo nu al vijfentwintig jaar verscheurt. Filmregisseur en klimaatactivist Nic Balthazar volgt in zijn Duty of Care de Nederlandse advocaat Roger Cox in zijn strijd tegen multinational Shell en andere bij de klimaatverandering falende overheden. Eén inspirerend man kan wel degelijk het verschil maken, is de boodschap van Nic Balthazar.

Oekraïense loopgraven

Actueler kan je moeilijker zijn dan met Trenches, een film uit de internationale selectie en gedraaid door Loup Bureau. Trenches brengt je ogenschijnlijk terug naar de loopgraven uit de Eerste Wereldoorlog maar speelt zich wel degelijk af in de Oekraïense loopgraven waar de soldaten strijd leveren tegen de pro-Russische separatisten. In The Soldier heeft een Deense soldaat de loopgraven overleefd maar raakt hij maar niet verlost van zijn posttraumatisch stresssyndroom. Omdat de klassieke middelen falen, trekt hij zich terug in de rust en de waanzin van de jungle om er met medicinale planten zijn demonen te lijf te gaan.

Filmles

Wie van realiteit houdt die vreemder is dan fictie kan terecht bij My Old School van Jono Mcleod waarin modelstudent Brandon Lee niet is wie hij beweert te zijn. Alain Cummings speelt de hoofdrol en deze documentaire is deels geanimeerd. A Declaration of Love en Fire of Love hebben alleen het woordje love gemeenschappelijk maar voor het overige verschillen ze helemaal van elkaar. In A Declaration of Love geeft regisseur Marco Speroni een masterclass in film maken door alleen maar extreme close-ups te gebruiken in zin documentaire over Curtis McCarthy die twintig jaar onschuldig in de gevangenis zat voor een misdaad die hij nooit pleegde.

Onaards

Regisseur Sara Dosa heeft in Fire of Love oog voor de onaardse schoonheid van vulkaanuitbarstingen zoals die gepassioneerd onderzocht worden door twee vulkanologen. Een adembenemende film, volgens de Docville brochure. Passie is er ook tussen de al op de Berlinale vertoonde Nelly & Nadine van Magnus Gertten. Nadine overleefde het concentratiekamp van Ravensbrück waar ze ook Nelly ontmoette, de liefde van haar leven. Met archiefbeelden wordt dat liefdesverhaal gereconstrueerd. Nog meer geschiedenis komt aan bod in 1970 waar aan de hand van recent ontdekte telefoongesprekken de Poolse machtshebbers sociaal protest in 1970 bloedig onderdrukten. De winnaar uit deze selectie krijgt niet alleen de Canvasprijs maar belandt automatisch op de longlist voor de Oscar voor de beste documentaire.

Filosofie

In de Focus op filosofie belooft Docville geen ver-van-mijn-bed onderwerpen voor stoffige professoren, maar vragen die een reële link hebben met ons dagelijks leven, nu en in de toekomst. Johan Van Schaeren onderzoekt in Future Shocked hoe snel de maatschappij en de morele regels evolueren. Met de daarbij horende polarisatie tussen de activisten en zij die meer op de rem gaan staan. Wat is er aan de hand? Plato en jongeren is bij een eerste aanblik niet direct een voor de hand liggende combinatie. Toch gebruikt de buitenissige schooldirecteur van een wijkschool in Belfast de wijsheid van oude meesters om aan kinderen duidelijk te maken hoe ze de vooroordelen van hun ouders kunnen ondergraven en zo de wijk van zijn slechte reputatie kunnen verlossen.

Plato

Young Plato is de titel van de film en hij werd gedraaid door Neasa Ni Chianain en Declan McGrath. Een van ‘s werelds beroemdste neurologen, Oliver Sacks vertelt over zijn soms buitenissig leven in Oliver Sacks: His Own Life. Hoe filosofen al 2500 jaar het hoofd breken over de vraag hoe echt vrij we zijn in ons denken en doen, kom je aan de weet in Free Will van Mike Walsh. Leuvense filosofen geven na de vertoning hun visie op de in de film naar voor gebrachte argumenten.

Stof tot nadenken

Aansluitend op de filosofische sectie geeft ook de originele sectie Weten & Geweten veel stof tot nadenken. Docville-habitué Mads Brügger volgt in The Mole: Undercover in North Korea twee Deense mannen die erin slagen om te infiltreren in het illegale handelsnetwerk van Noord-Korea. Iets waarin de CIA nog niet in geslaagd is. Zoals bekend ontkent het Kremlin in alle toonaarden dat het iets te maken heeft met de vergiftiging van de Russische oppositieleider Alexei Navalny op 20 augustus 2020. In Navalny gaat regisseur Daniel Roher op zoek naar bewijs van het tegendeel. Ook MeToo laat sporen na in Leuven want in Name of the Game van Horvad Bustnes komt de Noorse politicus Trond Giske op het voorplan. De populaire Giske leek op weg om eerste minister te worden tot hij werd beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag. Hijzelf doet de zaak af als een onschuldige ondoordachtheid. Waar ligt de grens?

Controverse

Voor nog meer controverse, maar dan op het vlak van rehabilitatie kan de op Sundance vertoonde Jihad Rehab zorgen. Meg Smaker volgde vier islamitische extremisten die na een verblijf in Guantanamo in Saoedi-Arabië een rehabilitatieprogramma volgen met als doel terug te keren naar de samenleving. In het filosofisch luik besteedt Docville speciale aandacht aan de flamboyante filosoof en socioloog Slavoj Žižek. Over hem worden twee documentaires vertoond: A Pervert’s Guide to Cinema en The Pervert’s Guide to Ideology. Aansluitend bij al dat gefilosofeer is er tijdens Docville en in de Foyer van cinema ZED een tentoonstelling over en met enkele boeiende gedachtenexperimenten. Deze expo sluit aan bij Docville plus, meer dan film met een reeks debatten die aansluiten bij de vertoonde films. Een paar onderwerpen: Vrouwen steunen vrouwen?, Platformeconomie, Media versus wetenschap, Is er hoop voor Congo?, Artificial Intelligence: droom of nachtmerrie.

Verhouding

Nogmaals meegeven dat de derde uitstekende lichting Ket & Doc kinderdocumentaires de overstap maakt van het JEF festival naar Docville. Zo komt Annabel Verbeke na Four Seasons in a Day met haar jongste pittige kortfilm Aikiddo tweemaal voor op de Leuvense affiche. Leuven denkt ook Outside the Dox en daar vinden we onder meer Cow terug van Andrea Arnold. In deze al in Gent vertoonde documentaire volgt Arnold de vier laatste levensjaren van melkkoe Luna. De verhouding tussen mens en dier komt thematisch een paar keer terug in het programma van Docville: van de sneeuwpanter, over de varkens tot de melkkoe. De zoektocht naar de eigen identiteit komt onder meer aan bod in de Oscargenomineerde en op FFG vertoonde Flee van Jonas Poher Rasmussen. Ook al in Gent en zelfs in de bioscopen: Herr Bachmann und seine Klasse van Maria Speth. Het betoverend portret van een droom van een leerkracht en een van de vele films waarin hart en hoofd samenvallen.

Meer info