Cineclub: Two For The Road (1967)
Zelfs al zal Stanley Donen eeuwig herinnerd blijven voor 'On the Town' (1949) en 'Singin’ in the Rain' (1952), twee topmusicals die hij samen met acteur en co-regisseur Gene Kelly maakte, ver van Hollywood regisseerde hij op locatie in het zuiden van Frankrijk deze caleidoscopische road movie waarmee hij aansloot bij het modernisme dat in de jaren zestig de Europese cinema kleurde. 'Two For the Road' past dan ook perfect in het rijtje van Britse films die over alle genre-grenzen heen de spirit van de Swinging Sixties aankondigden of propageerden: 'The Ipcress File' (1965) van Sidney J.Furie; 'Darling' (1965) van John Schlesinger; 'Help!' (1965) en 'The Knack' (1965) van Richard Lester; 'Blow Up' (1966) van Michelangelo Antonioni; Morgan, 'A Suitable Case for Treatment' (1966) van Karel Reisz; 'Modesty Blaise' (1966) van Joseph Losey.
In een virtuoze flashbackconstructie ontleedt Stanley Donen over een periode van vele jaren een huwelijksrelatie. Een welvarend echtpaar is twaalf jaar getrouwd, een smetteloos huwelijk zo lijkt het, tot een plezierreisje naar Frankrijk bij beiden allerlei herinneringen oproept aan de crisis en het precaire van hun relatie. Toen ze elkaar leerden kennen was hij een berooide architectuurstudent en zij een muziekstudente; nu is hij een gevierd ontwerper van optrekjes aan de Riviera en zij een rijke, verveelde huisvrouw. We krijgen vier fases in hun relatie te zien, die dankzij een inventieve montage naadloos door elkaar lopen.
De toon van deze verfijnde analyse van een modern huwelijk is afwisselend bitterzoet, luchthartig en stilletjes aangrijpend. De duizelingwekkende mozaïekvertelling in schitterende Panavision composities is niet louter een chique avantgardistische stijloefening, maar vat zowel de subtiele modulaties als bruuske veranderingen in een jarenlange liefdesrelatie. Prachtig ook hoe Audrey Hepburn en Albert Finney niet alleen de kleine kantjes van hun twistzieke personages tonen, maar ook datgene wat uiteindelijk hun relatie redt: hun onwrikbaar geloof in de romantische liefde die alle pijnen verzacht.
Wat deze film uniek maakt is dat onder het mom van een modieuze stijloefening toch in de ziel van de karakters gekeken wordt. Maar nooit ervaren we de film als diepzinnig psychologisch, betoverd als we zijn door de sprankelende toon, de slimme dialogen van scenarist Frederic Raphael, de elegantie van Donens mise-en-scène, de zonovergoten fotografie van Christopher Challis, de heerlijke score van Henry Mancini, de ongelofelijke charme en ongedwongen glamour van Audrey Hepburn (met dank ook aan de garderobe van Givenchy), de uitstraling van Albert Finney in een rol die scherp contrasteert met de 'Angry Young Man' vertolkingen die hij neerzette als een van de gezichten van de Free Cinema die begin jaren zestig de vastgeroeste Britse cinema een forse adrenalinestoot gaf.
Frederic Raphael schreef 'Two For the Road' toen hij pas vijfendertig was en zei dat hij zich baseerde op zijn eigen turbulente huwelijkservaringen. Toen al gaf hij blijk van zo’n scherp inzicht in hoe de dagelijkse sleur langzamerhand elke relatie verpest, dat het niet verwonderlijk is dat Stanley Kubrick hem als scenarist koos voor zijn op Arthur Schnitzlers 'Traumnovelle' gebaseerde finale film 'Eyes Wide Shut' (1999), waarmee de regisseur van 'A Clockwork Orange' en 'Barry Lyndon' zijn donkere visie gaf op liefde, seks, fantasie en trouw binnen een in routine vastgelopen langdurige relatie.
Two For the Road, donderdag 2 juni om 19u30 in CinéClub, Studio 5, Flagey, Brussel. Inleiding en nagesprek door Patrick Duynslaegher.
Reservaties: www.flagey.be en www.cinematek.be