Sebastiane

Historisch gezien was Sebastiaan een Praetorische Wacht in het paleis van Keizer Diocletianus die in 304 n .C. door zijn medesoldaten als martelaar tijdens de grote christenvervolging in Rome gedood werd. Zeer snel al kreeg hij een plaats tussen de katholieke heiligen. Hij zou doorheen de geschiedenis van de Westerse kunst steeds opnieuw terugkeren. De Renaissanceschilders b.v. zagen in zijn figuur het ideale voorwerp van hun obsessie voor het mannelijk naakt. Ook tijdens de periode van het symbolisme zou Sebastiaan een populair onderwerp vormen - denken we maar aan Debussy's Martyre de St.Sebastien.

De film van Derek Jarman - in het Latijn gesproken nota bene - heeft minder te maken met de historische figuur. Jarman ziet in hem veeleer een homoseksuele ikoon. Het verhaal volgt evenwel de grote historische lijnen: keizer Diocletianus, die vrij tolerant had gestaan tegenover de christenen, verandert van opvatting na een reeks ongeregeldheden met christenen in Rome. Hij lanceert een grootscheepse campagne tegen hen en de christenen worden in groten getale vervolgd. Diocletianus besluit ook in zijn eigen paleis maatregelen te treffen: hij verplicht iedereen offers te brengen aan de oude goden.
Het is de twintigste verjaardag van zijn bewind en er is dan ook groot feest in het paleis. De geboorte van de Zon wordt gevierd met een vruchtbaarheidsritus uitgevoerd door een troep dansers. Wanneer de avond een hoogtepunt bereikt beschuldigt Diocletianus een jonge page ervan christen te zijn. Hij beveelt dat de jongeman gedood wordt. Sebastiaan, kapitein van de paleiswacht en een van de lievelingen van de keizer, protesteert. Diocletianus keert zich dan tegen hem en beschuldigt hem van christelijke sympathieën. Prompt wordt hij gedegradeerd en naar een verre uithoek van het rijk verbannen. Sebastiaan keert zich steeds meer van zijn medesoldaten af en wordt het voorwerp van verachting, vooral door zijn dubbelzinnige vriendschap met Severus - een nogal masochistische relatie. Dat leidt uiteindelijk tot zijn dood.

Deze film was een van de hoogtepunten van 1977. Op het L'Age d'Or festival in Brussel was hij weken tevoren uitverkocht. Een cultfilm rond homofilie, mythe, esthetiek, lijden en dood. Thans is hij nog éénmaal in Gent te zien. (wp)