La veritaaaà

BIOGRAFISCHE NOTA
Cesare Zavattini (1902), wereldwijd bekend als scenarist van o.m. LADRI Dl BICCICLETTE (1948) en MIRACOLO A MILANO (1950) en algemeen beschouwd als de theoreticus van het Italiaanse neo-realisme (1945 - 1948) diende tot zijn tachtigste te wachten vooraleer zijn droom in vervulling kon gaan: debuteren als kineast met een film zonder verhaal…

La veritaaa
Al enkele jaren aangekondigd kwam in 1982 dan eindelijk toch de film uit waarvan scenarist Cesare Zavattini zo lang hardop had gedroomd. Oorspronkelijk was de hoofdrol van LA VERITAAA bedoeld voor de bekende Italiaanse komiek Roberto Benigni (van o.m. PIPICACADODO) maar Zavattini vond zichzelf klaarblijkelijk nog kwiek en gezond genoeg om met een totaalprogramma te debuteren; hij schreef LA VERITAAA, deed de regie en nam ook het unieke hoofdpersonage voor zijn rekening, nl. dat van Antonio, een gek die uit een asiel ontsnapt om de wereld te gaan openbaren dat sinds jaren "het denken" door mensen niet meer op de juiste manier gebeurt en dat men nog slechts nutteloze en gevaarlijke woorden gebruikt en helemaal niet meer tot kommunikeren komt.

Zavattini steekt explosief van wal met een zeer expressieve, profetische babbel waarin hij de meest bizarre statements de wereld instuurt zoals "hoe minder je denkt, hoe vlugger je machthebber wordt" en "de tandartsen maken de politici". In een proloog blaft Antonio: "Toon jezelf, mens!" en in de epiloog treedt hij in discussie met de paus. Intussen schopt Antonio wild om zich heen; iedereen, maar dan ook iedereen moet het ontgelden. De Rode Brigades noemt hij de "kampioenen van de luiheid". Hij spuwt vuur op Kerk en Staat, predikt als een volwassen goeroe, zet een enorme grote bek op, vloekt alle heiligen uit de hemel, moet naar zijn woorden zoeken en stamelt soms maar wat. Elke toeschouwer zal het aanvoelen: LA VERITAAA is Zavattini's fysieke apologie zo vinnig en energiek gaat de 80-jarige er tegenaan.

Antonio ontsnapt, springt rustig over de muur, houdt donderpreken in katakomben, in de metro en van op balkons over het feit dat iedereen de mond vol heeft over "peis en vree" maar niemand nog weet wat dat precies voorstelt. Antonio, de "wervelwind" weet door te dringen tot de Italiaanse TV, de RAI en begint dadelijk met het !openstellen van zendtijd voor elke Italiaan die op antenne zeggen mag: wat ie denkt nu hij voor het eerst in zijn leven is kunnen beginnen denken...

Het soms verbijsterend grappige maar dan weer oer-serieuze LA VERITAAA is Zavattini's zelfrelativerende poging om via het TV-medium - LA VERITAAA is een TV-film - het efficiënts te protesteren tegen geweld, oorlog en moord én om de dubbelzinnige moraal - het hebben over blussen maar intussen vuurtje stoken - te bekritiseren. Heeft Zavattini het uiteindelijk over de waarheid (la verità) een (nog) betere titel was wellicht "Also sprach Zavattini" geweest.