Frances

GRAEME CLIFFORD
Geboren en getogen in Sydney, Australië maakte Clifford in 1968 kennis met Robert Altman. Nog geen jaar later vestigde de publiciteitsfilmer Clifford zich in Hollywood. Hij deed de montage (en was ook assistentregisseur voor) van A COLD DAY IN THE PARK, maakte een "the filming of" M.A.S.H. en was opnieuw regieassistent voor McCABE AND MRS. MILLER. Recentelijk deed hij ook de montage voor F.I.S.T. en THE POSTMAN ALWAYS RINGS TWICE. FRANCES is zijn regiedebuut.

Frances
Met de regelmaat van een klok duiken er groots of minder groots opgezette films over Hollywood op. En meestal werpen die films geen al te briljant licht op de Amerikaanse filmindustrie en alles wat daar maar kan rondhangen. SUNSET BOULEVARD (1950) van Billy Wilder met Gloria Swanson en Erich von Stroheim is nog altijd de meest bittere satire op Hollywood. Diezelfde Wilder deed de parodie op de Hollywooddictatuur nog 'ns over, maar milder in FEDORA ( 1978). Blake Edwards bleek ook heel wat tegen de wijze op de "stuff where dreams are made of" te hebben in zijn grove satire S.O.B. (1980) en Frank Perry maakte van de biografische film over Joan Crawford MOMMIE DEAREST ei zo na een horrorfilm. Het eigen nest bevuilen blijkt evenwel niet erg te renderen. De meeste van deze films waren serieuze commerciële flops.

FRANCES, het regiedebuut van de Australische monteur Graeme Clifford, vormt hierop vermoedelijk een uitzondering. Gebaseerd op de door kenners als zeer degelijk omschreven biografie van William Arnolds "Shadowland" wordt een sterk aangrijpend beeld opgehangen van Frances Farmer, een uitverkorene die het in Hollywood kon maken maar door allerlei omstandigheden haar droom zelf vernietigde. Frances Farmer (in 1914 geboren) blijkt al op erg jonge leeftijd een persoonlijkheid te hebben waarmee ze botst met haar omgeving. Haar schoolwerk "God Dies" wordt haar door de toehoorders op het eindejaarsschoolfeest niet in dank afgenomen. Bovendien betoont ze overdreven interesse voor de problemen van de arbeiders (wij bevinden ons in de jaren dertig, de crisis slaat wild om zich heen) en is een voorstandster van vrije meningsuiting. Haar moeder ziet in haar dochter een ideale actrice en stimuleert haar in die richting. Vandaar dat ze een reis van dochterlief naar de USSR niet pruimen kan. Maar Frances past zich nadien aan en wordt snel actrice omdat ze alles erop en eraan heeft. Maar Frances wil echt acteren. Eerst huwt ze nog wel een collega contract-acteur Leif Erickson maar snel verplaatst ze haar activiteiten naar het sociaal geëngageerde "The Group Theater" alwaar ze de grote romance van haar leven beleeft met Clifford Odets. Een liefde die uitgroeien zal tot haar tragedie.

Nadat Odets haar in de steek gelaten heeft, laat Frances haar vitaliteit ongeremd los. Ze raakt verslaafd aan de drank, blijft koppig tegenover iedereen haar zin doordrijven, valt terug op haar moeder die haar evenwel in diverse psychiatrische inrichtingen laat opsluiten omdat ze niet weerkeert, als de verloren dochter, naar Hollywood. Een lobotomie-ingreep maakt haar ten slotte helemaal maft. Het was buigen of barsten. Het werd dat laatste. Frances Farmer leefde daarna nog ruim 10 jaren in de anonimiteit om in 1970, totaal vergeten, aan keelkanker te sterven. Geen fraai verhaal over Hollywood. Pikte Jessica Lange daarom misschien naast de Oscar voor beste vrouwelijke vertolker (en werd ze met de nevenrol uit TOOTSIE met een kluitje in het riet gestuurd?) . In alle geval ontplooit Jessica Lange zich in deze fraai gestileerde film als een grote dame, met vele gezichten. Enerzijds vol glamour, dan weer getekend door lijden en revolte. In haar schaduw levert ook Kim Stanley als haar moeder een verscheurend beklijvende prestatie. Stippen we nog verder aan dat de fotografie van Laszlo Kovacs uitmuntend retrogevoelig is, terwijl het decor van Richard Sylbert de meest veeleisende verwachtingen zal overtreffen. FRANCES is een roos van een film, met erg, erg doordringende doorns. (rp)