El Salvador: revolutie of dood (El Salvador - Revolution or Death)

Deze film werd vertoond in double bill met EN TIERRA DE SANDINO.

FRANK DIAMAND
Begint als journalist, volgt een kursus over televisie en werkt vanaf 1968 als onafhankelijke zowel voor film als voor televisie. In '76-'77 geeft hij les in Angola, waar hij tevens een aantal films draait. Tot zijn belangrijkste films behoren WELCOME IN SUNNY SAIGON ('72) (over Vietnamveteranen), zijn twee films over onafhankelijk Angola ('75-'76), NAMIBIA ('77), NICARAGUA: SEPTEMBER 1978 en EL SALVADOR - REVOLUTIE OF DOOD ('80).

De revolutie kan dan wel ontsnappen aan alle schema's en voorspellingen van sociologen, zij bestaat maar af te zeker: Nicaragua, Iran, El Salvador hebben dit in de laatste jaren ondervonden. Een militante cinema is voor een zeker publiek een vervelende cinema, een cinema die het volk uit de zalen houdt, maar de militante films zijn die van de realiteit, films die door de kracht van de beelden en door de moed van het onderwerp meer dan eerbied afdwingen. Vanaf de eerste beelden van EL SALVADOR - REVOLUTIE OF DOOD barst het extreem geweld van de botsingen in El Salvador los op het scherm. Er zijn geen trucages: de kamera bevindt zich midden de geweerschoten op het moment dat het leger een bloedbad aanricht tijdens de begrafenisplechtigheid van aartsbisschop Romero; die koelbloedig door het regime werd vermoord. Er is een onvoorstelbaar fysisch engagement bij de Nederlandse filmploeg die enorme risiko's neemt. Dit heeft als resultaat dat de beelden op zichzelf, zonder kommentaar, de sterkste aanklacht zijn. Gewapende mannen, in uniform of niet, lopen door de straten te pronken. We zien dezelfde mannen van hun macht gebruik maken om mannen en vrouwen met geweld op te stuiten. Zij die protesteren, worden zonder veel omhaal toegetakeld. zulke gebeurtenissen zijn in de realiteit
al te dikwijls voorgevallen (in Chili, Argentinië, Uruguay, Bolivië en vroeger Brazilië). Maar deze momenten werden nooit op beeld gezet. Ze konden dan verdoezeld worden door te zeggen dat het alleen maar verzinsels waren in de hoofden van de slachtoffers en hun familie. Nu staan ze op film. En nochtans er is erger.

EL SALVADOR- REVOLUTIE OF DOOD is waarschijnlijk de eerste film die ons in de voorkamer van de foltering brengt. Het speelt zich af in een officieel gebouw van het leger: de beefden zijn wet onvolledig en de niet-voorgelichte europese toeschouwer kan naast hun betekenis kijken. Voor de latijns-amerikanen evokeren zij een realiteit die hen; helaas, al te bekend voorkomt. De ploeg van EL SALVADOR- REVOLUTIE OF DOOD heeft het niet laten voorbijgaan om de pijnlijke scenes vast te leggen. Zij hebben hun dossiers aangevuld met onweerlegbare getuigenissen, met konfrontaties die vernietigend zijn voor de aan de macht zijnde militairen. Uiteindelijk heeft Frank Diamand hetzelfde gedaan als in zijn NICARAGUA: SEPTEMBER '78 maar in El Salvador is de realiteit veel harder geworden. De beelden ook.